Volver

 E TI, QUEN VES SENDO E QUE FAS?

  

 

RAFA ( RAFAEL COLLAZO MOARES)

        Nace en 1978. Comeza os seus estudos musicais na súa vila natal, Rianxo aos 7 anos da man de D. José España. Aos 14 prosegue a súa formación de saxofón no Conservatorio Superior de Música de Santiago de Compostela.

       Asiste a clases cos mestres José Saborido, Andrés Gomis e José Tubío, e a cursos con Jean- Marie Londeix e Pablo Coello. Realiza varios cursos de dirección cos mestres Bernardo Adam Ferrero, Marcel van Bree, Carlos Seráns, Jan Cober, Andrés Valero-Castells, Francisco Javier Gutierrez, José Rafael Pascual Villaplana e Pilar Mañó.

1-De pequeno a túa ilusión xa era ser músico?

-Non                      

2-Cando empezaches cos estudos musicais xa tiñas en mente o saxofón?

-Si, o instrumento que máis me gustou dende pequeno foi o saxofón.

3-Escribiches algunha obra para banda?

-Si, un pasodobre.

4-Algunha vez  dedicácheslle  unha obra a alguén especial para ti? A quén?

-Si, dediqueille o pasodobre do que falabamos antes a miña muller Fátima e a miña filla Zoe. Chámase “ZOE”

5-Gustaríache que algún ser querido teu seguise os mesmos pasos ca ti?

-Si, de feito espero que Zoe o faga.

6-Ademais de ser director da Banda de Rianxo, tes algunha outra ocupación musical?

-Son o director da Escola de Música de Rianxo, isto leva a ser director da banda e tamén profesor de solfexo. Aparte disto son profesor de saxofón en “Solfa” (unha escola de música de Santiago de Compostela)

7-Admiras a algunha persoa importante na historia da música ?

-Admiro a moitos músicos de antes e de agora.  

8-Recibiches algún premio coa Banda de Música de Rianxo? Cal?

-Si, uns cantos. Fomos catro anos ao Certame Galego de bandas, e conseguimos cinco premios: 2007 3º premio, 2008 1º premio, 2009 2º premio e premio a mellor interpretación de autoría galega e en 2010 4º premio.

9-Actualmente, de cantos membros está composta a banda? Cal é a media de idade?

-Ao Certame imos ir 62, cunha media de idade sobre 16-17 anos.

10-Sabemos que o 17 de novembro vaise celebrar o VI Certame de Bandas. Estás nervioso polo acontecemento?

-Si, moito. Porque só falta un mes. Máis que nervioso estou tenso.

11-Como membros da Escola de Música sabemos que eres bastante serio. Ti cres que a seriedade é algo esencial para levar unha banda de xente xoven?

       1.       Non son serio.

       2.       Son moi divertido.

       3.       Como todos os traballos, sempre hai que estar serios.

12-Tes algunha anécdota importante da que te poidas recordar ca Banda de Rianxo?

-Temos marchado a actuar e non levar o mazo do bombo, a algún que outro esquecerse dos papeis, etc. Cousas sen importancia.

13-Os teus alumnos son bos músicos?

-Son bos rapaces, pero hai moitos que son bos músicos e outros que son aprendices de músicos, como en todas as cousas. Tamén hai algúns que o toman coma un hobby.

14-Desfrutas ensinándolle aos teus alumnos?

-Si, gozo ensinándolles. Sobre todo cando vexo que son capaces de tocar algún papel importante e bastante difícil.

15-Cal é o instrumento que máis estudantes ten?

-O clarinete, o máis aburrido de todos, (rise histericamente)  

16-O compositor Antón Alcalde está na "Banda de Rianxo". Que obras destacarías del?

-Ten moitas, pero sen dubidalo, Marea Negra, e Lembranzas do Mar, unha obra dedicada ao seu padriño.

17-Gustaríache  que moitos dos teus alumnos de maiores se dediquen á música?

-Por suposto, é o que persigo.

18-Gustaríache dar un concerto para os rapaces do instituto Félix Muriel?

-Claro, de feito intenteino este ano pero non puido ser. Estamos intentándoo.

19-Algunha vez tocou a banda fóra de Galicia? Onde?

-Si, somos internacionais. Tocamos en Ourém (Portugal), en Arroyo de la Encomienda (Valladolid) e en Requejo (Zamora).

20-Cal é a patroa dos músicos? Cando se celebra?

-É Santa Icía. Celébrase o 22 de novembro.

21- Que significa para ti “A Rianxeira”?

-(Pénsao moito) É unha cantiga moi representativa, non só de Rianxo senón tamén de Galicia.

22- Queres engadir algo máis?

-Que o pasei moi ben facendo a entrevista.  Moitas grazas por pensar en min, sobre todo, tratándose de dúas das miñas mellores alumnas.  

  

Paula Cambeses Franco & Aitana Alcalde Ares

 Luis Grela, un viticultor rianxeiro

-  Que clase de uvas cultivas na túa viña? 

- O 98% da uva é albariño, pero teño unha pequena cantidade de mencía, treixadura e loureiro.

- Que traballos se fan durante todo o ano na vendima?

- Empézase pola poda, e logo hai que sulfatar para matar os bechos (aínda que nunca morren todos). Despois hai que cortar a herba para logo poder comezar coa vendima, que consiste en recoller as uvas, levalas á bodega. Logo, as uvas pásanse pola despalilladora, para separar a uva do raspón e logo ponse a macerar 3 ou 4 horas para que colla sabor. Logo chega o momento da prensa, para logo meter o viño en barriles, ata que o viño sexa enbotellado.

- Que medida de capacidade se usa?

- Eu só uso os litros.

- De que capacidade son os seus barriles de aceiro?

- Teño de 200l, 300l, 500l, 750l, 1000l e un de 1500l.

- En que ano comezaches a facer viño?   

- No 85, levarei uns... 27 anos traballando as uvas.

 Logo, Grela levoume ver a súa viña: 

   

Bernal Muíños Rodríguez

MANUEL COLLAZO MOSQUERA

www.astilleroscatoira.com 

MANUEL COLLAZO MOSQUERA, ten 51 anos e é un dos donos  de “Estaleiros Catoira” xuntamente co seu irmán Ramón.

1.       Por que se chaman “Catoira” os vosos estaleiros, se están en Rianxo?

-Porque “Catoira” é o apodo da familia.

2.       Venche de familia isto de facer barcos?

-Si, o meu avó e o meu pai xa os facían.

3.       Que tiveches que estudar para meterte nesta profesión?

-A carpintería de Ribeira apréndese no sitio; de todas formas eu teño feito o bacharelato e máis un Máster  en deseño na Universidade de Ferrol.

4.       Cantos barcos levas feito?

-(Ten dúbidas). Poden ser 200 ou 300 aproximadamente.

5.       Con que materias facedes os barcos?

-Con madeira, ferro, aceiro, resinas, etc.

6.       Onde conseguides a madeira?

-Parte dela é de aquí, outra parte é africana.

7.       Para que serven os barcos que facedes?. De que tipo son?

-Para pescar, para traballar o mexillón e para lecer.Poden ser. De motor, de vela ou de remo. O tamaño pode oscilar entre 4 e 25 metros.

8.       Canto tempo se tarda en facer un barco?

-Depende. Co persoal que somos hoxe en día, un barco  de batea de 16 metros pode tardar en facerse  de catro a cinco meses.

9.       Cantos obreiros sodes nos “Estaleiros Catoira”?

-Neste momento somos 7.

10.   Cal foi o mellor barco que fixestes?

-Estou moi contento de varios, por exemplo un cerqueiro de 18 metros que se chama “Gamba Dous” ou da restauración do “Evangelina”, un veleiro de dous paus.

11.   Para ti, de que material estarían feitos os mellores barcos?

-Para min os mellores son os de madeira. Porque a madeira é un materia nobre que fai que as características mariñeiras dos barcos sexan excelentes.

12.   Os vosos barcos levan “radar”?. Que elementos electrónicos levan?

-Si, entre outros equipos electrónicos como o Plofer,GPS, Sondas, Sónar,  Piloto Automático,Radio, Compás.

13.   Alonso  a canto podería poñer un dos vosos barcos?

-Podería poñelo ata 11 ou 12 nudos, que é igual a 20 KM/h.

14.   Se un da nosa aula lle quere regalar un barco á moza, canto tería que pagar?

-( Resposta ríndose). Entre 1.000 e 500.000 euros.

15.   Para onde foi o barco que marchou máis lonxe de Rianxo?

-Hai barcos nosos en Asturias e Cantabria, pero o que está máis lonxe atópase en Huelva.

16.   Como se fai unha “botadura”?

-Colócase o barco enriba dun carro e baixase pouco a pouco cun cabrestante que é unha redutora  con cable e unha toma de forza.

17.   Que reparacións facedes, houbo algún choque entre barcos?

-Repárase todo o que o barco necesite e, por desgraza, si que houbo  bastantes choques.

18.   Como ves o futuro do traballo nos estaleiros?

-(Rise). Igual que o país. Se o país mellora, nós melloraremos e se non mellora, afundirémonos con el.

19.   Se non  fixeras barcos, que che gustaría ser?

-(Pénsao). Teño dúbidas,  pero por exemplo gustaríame ensinar Matemáticas.

20.   Os vosos estaleiros estiveron antes noutro sitio, como foi iso do recheo?

-Estabamos na antiga beiramar, pero cando nos taparon a saída do mar houbo que marchar para o sitio que estamos agora.

21.   Ti lémbraste cando a capela de San Bartolomeu estaba nunha illa, como era?

-Era unha escollera, que é un montón de pedras e fixéronlle unha capela enriba. Era un illote ao que podías chegar en barco, nadando ou andando na baixamar.

22.   Que é para ti o máis bonito de Rianxo?

-A xente, porque son traballadores e teñen moita retranca.

23.   Que tirarías  en Rianxo?

-(Bromea). O Instituto  porque non é moi bonito. A verdade é que tiraría a depuradora porque apesta e non funciona moi ben.

24.   Que servizos lle faltan á zona portuaria?

-(Dubida). Nada en concreto; pero quizais un pouco máis de vixiancia.

25.   Que porías ti na entrada de Rianxo, onde está o pavo real?

-Unha estatua ben grande de Manuel Antonio, pois foi o mellor escritor que deu este pobo.

Xavier Collazo Iglesias & Manuel Conde Ordóñez  

 

SOFÍA CAROU CES

     Naceu en Taragoña no 1974. Estudou no I.E.S Félix Muriel. Realizou varios estudos en Rianxo, Taragoña, Santiago, Ferrol, Salamanca, etc.

-Canto tempo hai que es bibliotecaria?

-Levo uns 10 anos, cumprirei 11 en xuño.

-Por que escolliches este traballo?

-Escollín este traballo especialmente porque me gusta.

-Gustábanche os libros dende pequena?

-Gustábanme moito, non podía vivir sen eles.

-Cal era o teu libro favorito de nena? E agora?

-O meu libro favorito de nena era “Colmillo Blanco”. Agora, gústame “ Laura no deserto”.

-Cal é o teu escritor favorito?

-O meu escritor favorito é Antón Riveiro Coello.

-Gustaríache escribir algún libro?

-(Indecisa) Nunca pensei en facelo.

-Aínda que a biblioteca xa é moi boa, farías algo nela para que fose mellor?

-Facela moitísimo máis grande, con máis actividades para os usuarios e ampliaría o fondo.

-Soes facer actividades para os rapaces? Poderíasnos dicir algunha delas?

-Si, como contacontos, actividades manuais e de diversos temas para os colexios.

-Que outras actividades se poderían facer?

-Obradoiros de poesía e de narración.

-A crise tamén lle afecta á biblioteca?

-Económicamente, si, hai menos diñeiro pero tamén lle afecta de forma positiva porque veñen máis usuarios.

-Algunha vez viñeron escritores famosos a esta biblioteca?

 -Si, o último foi Elías Portela, pero tamén viñeron outros como Antonio García Teijeiro, Concha Blanco, Antonio Reigosa, Alfredo Conde...

-Facedes algo especial nalgunha época do ano?

-Claro, decórase a biblioteca e póñense libros sobre a época.

-Como se celebra nesta biblioteca as Letras Galegas?

-Hai moitas maneiras, por exemplo, facendo unha exposición sobre o tema, actividades, etc.

-Tivestes algunha actuación ou contacontos en directo?

-Sempre son en directo, non só os contacontos, senón tamén os teatros.

-Cales son os libros máis pedidos?

-Os de letra manuscrita. Gerónimo Stilton, Tea Stilton, cómics manga, Katie Kazoo, Los juegos del hambre, Juego de Tronos, Cincuenta Sombras, La princesa de Hielo...

-Que idade teñen os mellores lectores?

-Por sorte, hai de todo, ao redor dos 8-70 anos.

-Hai xente que só ven polos ordenadores?

-Si, agora hai unha cantidade máis reducida.

-Aproximadamente, cantas persoas visitan a biblioteca ao longo do dia?

-Unha media de 50 persoas.

-Se tiveras que escoller algúns dos libros que hai aquí para ti, cal sería? E para nós?

-Para min sería Laura no deserto e para vós, Corazón de Tinta e Donde los árboles cantan.

-Esta pregunta danos apuro, pero, roubaron algún libro?

-Si, un dia roubaron bastantes (hai xente para todo).

-Como sabemos, es moi querida polos nenos e nenas, agrádache?

-Si, agrádame moito.

-Se non foras bibliotecaria que outra profesión che gostaría?

 -Varias, nun momento dado quería ser mestra.

-Tes algún lugar favorito no Concello de Rianxo?

-O río Té.

-Cal é o sitio do noso Concello que menos che gusta?

-A saída en Rianxiño, no paseo marítimo, o desaugue da fábrica de pescado.

-Que porías na entrada de Rianxo, onde está o pavo real?

-Nada, gústame como está.

Aitana Alcalde Ares & Aida Barros Ces

A EMIGRACIÓN DE JUAN E LOLA

       Juán Cebreiro Cebreiro marchou a navegar por primeira vez no ano 1957, cuns 26 anos aproximadamente.

       Por aquel entón el xa estaba felizmente casado, pero a falta de traballo e máis de cartos que por aquel entonces sufrían, non só el senón moita xente, viuse na obriga de ter que emigrar.

       O primeiro oficio que desempeñou Juán, foi nun barco de bacallau chamado Solano.

        Traballou nel dende o ano 1957 ata o ano 1958.

        El traballaba na cuberta do barco sacándolle as cabezas ao bacallau, pero ademais diso tamén axudaba nas faenas do barco.

       Juán desempeñaba un traballo moi duro, porque día a día corría riscos, xa fose caendo pola borda ou a causa dun temporal.

       Non era un traballo demasiado gratificante, xa que en todo o ano tan só volvían a terra dúas veces, o único que vían el e máis o resto dos tripulantes do Solano era ceo e mar.     

       Pero a pesar de todas as cousas malas, tamén había algunha  que outra cousa boa, por exemplo: Tiña un soldo bastante bo, xa que cobraba case 3.000 pesetas ao mes, o que agora serían uns 18 euros. Sei que a simple vista diredes que para desempeñar o traballo que desempeñaba gañaba moi poucos cartos, pero crédeme cando vos digo que por aquel entón eses eran moitos cartos.

       Mentres traballaba no barco, Juán estivo no polo Norte, nun lugar chamado Faringenjagger, e logo foi para  outro chamado Labrado.

       Juán tamén estivo en Noruega. De alí , ten moi vos recordos, o que me contou a min foi o das numerosas veces que viu en persoa as tan espectaculares Auroras Boreais. Na miña opinión, esas deberon de ser unhas grandes experiencias, xa que non todo o mundo pode ver unha Aurora Boreal, aínda que só sexa unha vez na vida.

       Logo dun ano, Juán volveu para Rianxo, e por sorte con el traía algo de diñeiro que aforrara durante todo o largo ano que pasara na mar. Traía nada máis e nada menos que 27.000 pesetas, que na actualidade serían uns 162 euros.

       Dous anos despois, Juán volveuse a ver na obriga de ter que marchar de novo de Rianxo e volver a emigrar.

       Esta vez o seu destino non era outro senón Holanda.

       Pasou embarcado  dous anos, dende o 1960 ata o 1962, nun barco tanque.

       Cargaban o barco en Houston (Texas), en Pensacola, en Sabana… onde cargaban o barco de trementina.

       Logo dos dous anos volveu para Rianxo, pero un tempo despois volveu a emigrar para traballar nun mercante panameño.

       Nel cruzou o Océano Atlántico para ir rumbo a un lugar chamado Sabana.Tamén cruzou o golfo de México para dirixirse a Nova Orleans.

       Por suposto non só estivo neses sitios, tamén estivo en Inglaterra, Dinamarca, Finlandia, Noruega, Italia...

       Tempo despois voltou de novo o seu pobo natal Rianxo, en onde o esperaba con grande impaciencia a súa muller Lola.

       No ano 1964 Juán e máis a súa muller Lola emigraron a Belgica, onde traballaron durante un mes como criados dunha condesa, a Condesa de Entine.

      Juán traballaba de mordomo e Lola de ama da casa.

      A condesa de Entine pagáballes ben, unhas 10.000 pesetas ao mes, que agora equivalerían a uns 600 euros.

       Como xa dixen antes, tan só votaron un mes alí, xa que Lola recibira unha carta dun dos seus irmás dicíndolle que a súa nai estaba nas últimas, e claro Lola votouse a chorar e a dicirlle a Juán que tiñan que regresar a Rianxo.

       Pero o pouco tempo Lola recibiu outra carta doutro dos seus irmás dicíndolle que a súa nai estaba perfectamente.

       Pero Lola non estaba disposta a arriscarse, así que volveron a Rianxo.

       Cando chegaron a casa puideron comprobar que a nai de Lola estaba perfectamente, polo que a primeira carta que Lola recibirá era totalmente falsa e tiña razón o irmán que lle escribirá desmentíndoa.

      Un tempo despois cando estaban apiques de marchar, decidiron quedarse un tempo máis, xa que Lola estaba embarazada e a súa nai no paraba de dicirlle que non matchase, que non lle era ben nin para ela nin para o neno.

      No mesmo ano, cando xa nacera o neno, Lola e máis Juán, marcharon para América a traballar na casa de verán que anciá moi rica lle tiña alugaba a outro ancián rico.

      Juán traballaba de mordomo e Lola de ama da casa.

       Alí traballaron pouco tempo, catro meses, máis ou menos. A anciá pagáballes ben, unhas 10.000 pesetas o mes, que como xa dixen antes agora serían uns 600 euros, máis as propinas que lles daban as anciás ricas cando viñan a xogar a baralla.

A anciá tiña sete fábricas de teas. Unha delas encontrábase en Casablanca, e nela traballaban case unhas 900 persoas. Ademais tamén tiña un hotel na praia dos Tende.

E logo dos catro meses volveron definitivamente para Rianxo, onde coidaron dos seus dous fillos e da súa filla ata o día de hoxe.

Coral Romero Novoa

JUAN CERQUEIRAS CESPÓN

Non hai que esquecer  que oficios como o de carpinteiro son fundamentais.  ¿Que sería de nós sen unha cadeira, sen unha mesa…?

¿Que sería de nós sen os encofrados...?

O traballo de carpinteiro é ao mesmo tempo práctico e artístico onde podes desenvolver a túa creatividade.

Para saber máis entrevistamos a un carpinteiro.

1.-Como te chamas?

   Chámome Juan Cerqueiras Cespón.

2.-Cantos anos tes?

  Teño 44 anos.

3.-Cal e o teu oficio?

  Son Carpinteiro.

4.-En que consiste este traballo?

   En facer mobles e cousas de madeira para empregar na  vida cotiá.

5.-Que ferramentas empregades?

Empregamos ferramentas tales como martelos, serróns, cepillos, trenchas... e maquinas grandes e fixas no taller.

6.- Que tipos de madeiras traballades?

Empregamos diferentes tipos de madeiras brandas(Pino, Cedro, Caoba, Sapeli) e duras (Roble, Elondo, Xatoba, Grapia)

7.-Como aprendiches este oficio?

Empecei aos 15 anos nun taller en Leiro e pouco a pouco , fixándome nos demais e  atendendo ás explicacións que me daban e poñéndoas en práctica fun aprendendo.

8.-Que materiais empregades?

Basicamente madeira pero tamén taboleiros de chapa ou aglomerado. Tamén colas , vernizados,  tornillaría...

9.-E perigoso este oficio?

E perigoso pola maquinaria que se usa podes ter accidentes graves con certas máquinas.

10.-En que empresa traballas?Onde ides traballar?

   Agora mesmo traballo en Irmáns Yáñez. Imos por toda Galicia.

11.-Gústache este oficio?Porque?

Gústame porque podes desenrolar a túa creatividade e porque é un oficio moi bonito.

12.-Que oficio terías se non foses carpinteiro

  Se non fose carpinteiro sería camioneiro ou canteiro.

13.-Aconsellarías aos xoves  elixir este oficio?

Si por que é un oficio moi bonito e se traballas ben podes ter unha empresa propia e  non porque relativamente é perigoso, mal pagado, existe moito destaximo que fai desprestixiar o propio oficio.

14.- Que é o destaxismo ( a traballo feito)?
          E traballar a destaxo,  antepoñer a cantidade nun traballo en vez da calidade, por exemplo: poñer catro portas nunha hora aínda que queden     mal en vez de unha e que quede ben posta.
 
15.-Neste oficio hai moito paro?

Neste oficio hai bastante paro aínda que cada vez haxa menos carpinteiros bos.

16.-Onde está a casa máis grande que fixestes?

  Fixen unha cabana de 15m2 en Bamio de regalo de comuñón.

17.-Que mobles soledes facer?

Soemos facer mobles de cociña, de baño, armarios empotrados e colocación de portas.

18.-Onde está a vosa fábrica?

   A nosa fabrica esta en Rianxo.

19.-Hai moita xente traballando na túa empresa?

  Somos tres traballadores.

20.-Cal e a túa ferramenta favorita?

   A miña ferramenta preferida é o cepillo de man.

21.-Que porías  na rotonda do pavo real, na entrada de Rianxo?

Como Rianxo e un pobo de mar e de moita xente ilustre, poría un barco ou figuras e estatuas desa xente ilustre: Castelao, Rafael Dieste, Manuel Antonio,  Brea Segade... Poñería unha gamela cunha rianxeira cunha patela na cabeza,  nun costado e no outro costado as figuras ou estatuas destas persoas ilustres sentados nel.

22.-Que construcións farías en Rianxo?

Faría un paseo marítimo polo cal puidera recorrerse  o concello enteiro por todo o seu litoral.

 Saúl Cerqueiras Figueiro e  José Caamaño Romero.

JAVIER MARIÑO

Queredes facer festa?.  Podemos contar cun Dj rianxeiro:

Javier Mariño,  nacido o 24 de setembro do 1992.  Estudou  no IES Félix Muriel.

1. Como se che ocorreu ser Dj ?

-Porque me gusta a música.

2. Cal é o teu nome profesional ?

-Javi M

3. A que anos comezaches a pinchar ?

-16.

4. En que lugares pinchaches ?

-Budha, Frama, Voltarei, Septembre, no campo nas festas do Carme  e actualmente festas privadas.

5. Que tipo de música mezclas* ?

-Tech-house, minimal , electro minimal e depphouse

6. Cal foi a túa inspiración para ser Dj ?

-A música en si.

7. Que é o que máis che gusta de pinchar ?

-Tech-house.

8. Como se fai un bo Dj ?

-Sentindo a música e pasando ben sobre todo, é dicir, tomalo como un "hobby".

9. Tes algúns "remixes" propios ?

-Si, pero xa non me acorda. Algúns están en youtube.

10. Onde che gustaría traballar ?

-En Ibiza.

11. Cal é a túa canción favorita ?

-El repica de cuartero.


12. Algunha vez tiveches un problema pinchando ?

-Apagóuseme o equipo de son.

13. A que Dj's famosos viches pinchando ?

-dj chus reebot jesse garcia milucho david tort david herrero darkrow fernando mesa juan magan hinojosa y zambrano dani moreno jose am gabry ponto hugo sanchez eu que sei moitos moitos jeje

14.Cal é a discoteca á que máis che gustaría  ir?

-Annesia (Ibiza)

15.  De todos os sitios onde pinchaches cal foi o que máis che agradou ?

-O septembre.

16. Dedicácheslle algunha canción a alguén ? Cal ?

-Non, ao Dj non se lle molestas  jejejeje-(pero el pode molestar aos demais)

17. Se che deran a oportunidade de saír de España para traballar , aceptarías ?

-Non,  porque as mellores discotecas están aquí.

18.  Algunha vez tiveches un incidente por ter o volume alto na casa ?

-Si, unha vez estaba pinchando coa música alta e os veciños chamaron a policía e deberon vir a timbrar e como estaba o volume tan alto non os escoitei, despois foron a chamar a miña abuela, e a ela por desgraza si que a escoitei, e era mellor que viñera a policía que ela.

19. A música por veces faiche  esquecer  a "realidade" ?

-Si.

20. Aparte de ser Dj que profesión tiveches ?

Ningunha.

21. Que porías na entrada de Rianxo ?

-Un vinilo.

22.  A que Dj lle porías unha estatua en Rianxo ? En que sitio ?

-Umek. Ao lado de Castelao.

23. Poderíase facer unha actuación no IES ?

-Non, caché moi alto.

 

JOAQUÍN CAMBESES CALVO (1)

Joaquín Cambeses Calvo, de 78 anos de idade, antigamente era patrón dun barco que se adicaba a transportar persoas dende Rianxo a Vilagarcía de Arousa, traballou nisto durante 41 anos.

-Cal é o motivo polo cal te dedicaches a esta profesión?

 -Porque tiñamos o barco da familia e herdeino de meu pai.

-Gustábache?

-Si que me gustaba.

-Como eras coñecido polos rianxeiros?

-Por Cambeses.

 -Como se chamaba o teu barco?

-O meu barco chamábase Cambeses.

-Quen e por qué lle puxo ese nome?

-Púxollo meu pai porque era o nome da familia.

-De que material estaba feito?

-De madeira, de carballo e pino.

-Quen o construíu?

-Benito Losada.

- Cantos anos tiñas cando realizaches o teu primeiro percorrido?

-Catorce anos.

 - Só transportabas  viaxeiros ou tamén mercadorías?

-As dúas cousas: pasaxe e carga.

-Canto custaba o viaxe?

-Ao principio dúas pesetas, pero cos anos aumentou o prezo.

 -Acostumaba a marearse a xente?                                             

-Moitas veces, sobre todo cando había mal tempo.

-En que lugar embarcaban os pasaxeiros? Onde desembarcaban?

-Embarcaban no peirao de Rianxo e desembarcaban no peirao de Vilagarcía.

 -Cal era o tope de pasaxeiros que podías levar?

-Oitenta persoas.

-Recordas algunha anécdota  importante? Alguén caeu do barco?

-Nada importante. Non caeu ninguén.

-Axudábache alguén a manexar o barco? Quen che aprendeu? Foi difícil?

-Tiñamos un mariñeiro, pero moitas veces ía eu só. 

Para aprender tiven que examinarme de patrón e motorista.

Non foi moi difícil.

- Había límite de idade para viaxar?

Non, podía ir todo o mundo.

-Cantos viaxes realizabas cada día?

-Dúas viaxes, unha  pola mañá e outra  pola tarde.

- Canto tempo che levaba cada viaxe que facías?

-Sobre trinta minutos.

- Cando había mal tempo seguías normalmente o teu traballo?

-Case sempre, poucas veces perdía de ir, excepto que estivera o porto cerrado.

-Recibiches algún premio? Cal? Por qué?

-Un diploma por non ter ningún naufraxio.

-Levaches algunha vez á virxe de Guadalupe?

-Moitas.

- Cal foi o motivo de que deixaras esta profesión?

-Deixeino ao xubilarme.

- Pensas que a día de hoxe tería éxito o teu oficio?

-Creo que non.

-Como está o mundo do mar agora en Rianxo?

-Como todo, mal.

-Que lembras de Castelao?

-Nada que non se saiba xa.

-Que porías na entrada de Rianxo (Rotonda do Pavo Real)?

-Eu poría un barco.

-Que cousas importantes lle faltan a Rianxo?

-Moitas cousas, sobre todo industrias, pero por sorte agora o peirao xa está mellor que antes.  

Paula Cambeses Franco e Laura García Moares.

 

JOAQUÍN CAMBESES CALVO (e 2)

- O teu transporte era unha motora ou un barco? Cal era a diferenza?

- Chamábanlle motora. A diferenza é que como antigamente a maioría dos barcos eran de vela ou de remo, aos que eran de motor denominábanlle motora.

- Como se chamaba antigamente Vilagarcía?

- Cando realizaban a viaxe a xente dicía que era a "Leste".

-Coñeces "A fiestra baldeira"

-Si, é un libro moi interesante de Rafael Dieste que representa moi ben aos mariñeiros.

-Que mercancías traías?

-Desde cousas do campo: pan, animais,verduras de Corón, repolo, patacas novas... ata materiais comerciais: puntas, cavillas para as bateas...

- Por que medio chas encargaban?

-Persoalmente, e incluso había comerciantes que ían eles mesmos na motora para traer a mercancía.

-Cales eran as principais empresas ás que lles traías mercancías?

- Ferraxería Álvaro, ferraxería Castaño, Encarnita, María Galbán, As Tres Portiñas, Fuelca, Chicolino de Boiro...

-Axudábache alguén?

-Os meus fillos con carretos.

-Como a trasladabas ao barco?

-Con pasos de madeira e coa axuda de cordas.

-Transportabas animais?

-Si, porcos, vacas e galiñas. Na proa do barco había unha gaiola para traer aos animais.

Nunha ocasión, un día de temporal, caeu ao mar unha vaca e foi amarrada ao barco ata a illa de Cortegada. 

-Había máis barcos que se dedicaran ao mesmo traballo ca ti?

-Si, había o Luro (do Bodión) e o Cardona.

-Traballaches algún ano cando a ponte de Catoira xa estaba construída?

-Si, traballei varios anos, pero isto prexudicoume bastante.

-A que ía normalmente a xente a Vilagarcía?

-Ían ao dentista, ao oculista, a comprar de todo (porcos, galiñas, verduras), á Comandancia de Marina, ao Instituto Social da Mariña (onde facían o recoñecemento Médico). E aos martes  aos sábados ían ao mercado.

-Tiñas algún viaxeiro habitual?

-Os mozos mariños que ían facer o servizo militar. (Eu nunca lle cobrei a viaxe, pero eles tamén se portaban moi ben e axudábanme nas tarefas do barco).

-Realizabas a viaxe todos os días da semana?

-Todos os días, menos os domingos.

-Efectuabas encargos? Cal?

-Si, a miúdo, cando algo non había no pobo compráballo en Vilagarcía e ata facía encargos de papeis.

Paula Cambeses Franco

 

KIKE

       Xosé Enrique Rey Alcalde (Kike). Nacido o 20 de agosto de 1985 en Leiro (Rianxo). Os estudos primarios sacounos no A.D.R  Castelao e os secundarios no C.I.A María Santiago onde tamén fixo bacharelato. Foi á USC Compostelá e está diplomado  en maxisterio de Educación Física e maxisterio de Educación Primaria.

1. A que anos comezaches a xogar ao fútbol ?

-Aos 3 anos.

2. Cal foi a túa inspiración pra comezar ?

 -O deporte en  si.

3. En que equipos estiveches ?

-C.I.A María Santiago, Autos Lobelle FS, Santiago Futsal, Automociones la Junquera FS  Mexillón de Ouro fútbol sala, Toffe fútbol sala.

4. En que lugares tiveches que xogar partidos ?

-Ferrol, Vigo, A Coruña, Carballiño, Narón , Lugo, Ourense, Burela, Mieres, León , Ponferrada, Valladolid, Cuenca, Guadalajara, Ibiza, Barcelona, Benicarló, Granada, Castellón , Alcalá, Rianxo, Dodro, Noia...

5. Tes algunha anécdota graciosa?

-1.Xoguei con Palop. 

2. En Betanzos tívonos que ir sacar do pavillón a garda civil,  debido a que unha señora quixo agredir a un compañeiro meu  e o seu irmán, que estaba na grada, comezou unha lea. 

3. En Ourense fun ao vestiario a buscar esparadrapo e como non me abría coa chave que tiña fun a pedirlle outra nova ao conserxe do pavillón e cando logrei entrar era o vestiario feminino do ximnasio municipal e encontreime con catro mozas espidas.

6. Cal é o teu xogador preferido ?

-Luis Amado.

7. Que che gusta máis fútbol sala ou fútbol 11 ?

-Fútbol sala.

8. Cal é a túa posición no campo ?

-Porteiro.

9. Algunha vez te lesionaches?

-Si,  actualmente estou de baixa debido a unha rotura de cúbito, radio e escafoides do brazo esquerdo.

10. Gústache máis ser porteiro ou xogador de campo ?

-Porteiro.

11. Con que famosos tiveches  que xogar ou viches xogar ?

-Alemâo, Berâo, Ciço, Aicardo, Sylvinho, Diego, Gustossi, Palmas, Vadillo, Antoñito, Paulo, Roberto, Oscarín ....

 12. De que equipo es ?

-Barça.

13. Dos equipos que estiveches cal foi o que máis che agradou ?

-Autos Lobelle FS.

14. Canto tempo tiñas que adestrar ao día ?

-1 hora,  4 días a semana.

15. Canto tempo tardaches en poder entrar nun equipo ?

-Desde que comecei a adestrar co Lobelle alternabamos a portería unha parte de xogo cada porteiro.

16. Para ti de todos os equipos contra os que xogaches, cal che foi o máis complicado ? E o máis fácil ?

-O máis complicado Móstoles fútbol sala en Categoría xuvenil na final do campionato de España de Cuenca.  É o máis fácil Cesura FS a quen derrotamos 0-28 na Coruña.

17. En que equipo che gustaría estar ?

-Carlos Barbosa FS.

18. Tes algunha manía unha vez que entras na pista ?

-Si, protestar todas as decisións do arbitro.

19. Sentes presión ou medo cada vez que che ven un balón ?

-Non, xa que a miña misión é atallar cada pelota que chega a portería.

20. Cando te pos máis nervioso, nos penaltis ou no partido ?

-Durante o partido, sobre todo cando vamos por diante no marcador.

21. Eres máis de PRO ou de FIFA? 

-FIFA.

22. Como é ou era o ambiente no vestiario ? Con quen compartías máis tempo ?

-Nos equipos onde xoguei sempre había bo ambiente, faciamos equipo dentro e fóra do campo. A persoa coa que máis tempo compartía era con Rubén Frois, que era o outro porteiro do equipo. (Actualmente xoga no Puertollano FS)

23. Ganabades máis na casa ou fóra ?

-Sempre fomos un equipo gañador, nas 3 temporadas de xuvenil solo perdemos 2 partidos. Contra Burela en Burela e contra o Móstoles en Cuenca.

24. Que nota lle pos ao teu anterior equipo? Por que ?

-8. Era un equipo dotado dun gran organigrama deportivo. Traballaba moi ben a base e froito diso hoxe en día xoga na primeira categoría do fútbol sala español.

25. De todas as calidades que debe reunir un porteiro, cales cres que son as máis importantes? 

-Colocación, reflexos e un bo manexo dos pés.

26. Que consello lle darías a alguén que esta empezando no mundo do fútbol- sala ?

-Traballo, constancia e saber encaixar os golpes.

27. Como vives a previa dos partidos ?

-Din que o quentamento é a parte máis importante do xogo.  Quentar ben axuda a meterse de cheo nun partido. Polo tanto un debe estar tranquilo e concentrado.

28. Que lle custaría máis adaptarse: o porteiro de fútbol ao fútbol sala, ou ao de fútbol sala ao fútbol?

-A un porteiro de fútbol sala ao fútbol 11, debido que as dimensións da portería son máis grandes.

29. Depor ou Celta ?

-Celta.

Saray D. Mariño & Laura Conde Iglesias

 

 NITO (Higinio Varela Novoa)

 1.Sempre quixeches ser futbolista?

-Sempre me gustou o fútbol pero non me imaxinaba que ía ser futbolista.

2.Es do Barça ou do Madrid?

-Gústame moito como xoga o Barça, pero eu son do Madrid.

3.E difícil levar un equipo de fútbol?

-Moi difícil non pero require esforzo.

4.Que che Gusta máis, adestrar ou xogar?

-Xogar.

5.Gustaríache seguir xogando?

-Sigo xogando en veteranos pero a nivel profesional si que me gustaría.

6.Que sentes ao entrar nun campo de fútbol?

-Alegría, emoción....

7.Celta ou depor ?

-Son dos dous, non sería capaz de decantarme por un. 

8.En que equipos xogaches?

-Boiro , Unión , Noia , Santiago de Compostela, Celta e Mallorca.

9.Fifa ou PES?

-Fifa.

10.Cal e o teu posto no campo?

-Interior esquerdo.

11.Zurdo ou destro?

-Ambidextro,  pero mais zurdo.

12.A que equipos adestraches?

-Ao Boiro, ao Unión,  e ao Noia.

13.Marcaches algún gol de chilena?

-Si, dous.

14.Podes contarnos algunha historia túa como futbolista ou adestrador?

-Non fai moito cando estaba adestrando a os xogadores do Unión de 12 e 13 anos tocounos un arbitro que nunha sesión puxo a barreira a 4 pasos.

15.Marcabas habitualmente nos partidos?

-Mais ou menos; non sempre se marca, o importante e pasalo ben.

16.Que poñerías na entrada de Rianxo?

-Eu persoalmente poñería unha escultura de pedra co escudo de Rianxo

Manuel Varela Gómez

 

Martín Antonio Mosquera Liñares

        Fomos a Taragoña, e alí entrevistamos ao noso antigo e moi bo mestre, que nos acolle moi ben.                                              

1.-Onde vives?         

-En Santiago.                                           

2.-Cal é a túa profesión?

-Profesor de primaria.

3.-Fuches á universidade? Onde? Cantos anos?

-Si, fun á universidade de Santiago, oito anos.

4.-Cando remataches os teus estudos, que título sacaches?

-Saquei o título de mestre e tamén de químico.

5.-Deches clases na ESO? Cantos anos? Ónde?

-Si, en Caldas, seis anos.

6.-Volverías ir dar clase no instituto?

-Si, porque o boto de menos.

7.-En qué instituto ou colexio estás neste ano? Canto tempo levas alí?

-Agora mesmo estou no colexio CEP Xosé María Brea Segade e levo alí dous anos e medio.

8.-Gústache estar nel?

-Si, porque o alumnado é moi agradecido.

9.-Que prefires mellor; dar clase aos pequechos ou aos máis grandes?

-Aos dous, cada un é diferente.

 10.-Ademais do que chegaches a ser finalmente, que realmente, che gustou facer ou estudar, cando ti eras tan só un rapaz?

-Gustoume moito desde pequeño facer moitos experimentos.

11.-Que é o que mais che gusta de ser profesor?

-Ensinar aos alumnos a ser persoas.

12.-Canto duraría unha clase normal e corrente (na que deras ti)?

-Normalmente tres cuartos de hora.

13.-Compórtanse ben contigo os alumnos e alumnas?

-Non teño queixa.

14.-Como dixeches alá atrás, gústache a túa profesión?

-(Contento) Si, gústame moito.

15.-Que tal é a amizade entre outros profesores?

-Moi boa.

16.-Gustaríache ser o director do colexio?

-Non, porque a min gústame dar clase e non me gusta nada que teña que ver con andar con papeleo.

17.-Soes pintar ou facer algúns tipos de murais?

-Si, fago algúns.

18.-Tes algún diploma; como da universidade?

-Si, como tódalas persoas que foron á universidade.

19.-Cantas persoas, alumnos ou alumnas hai na clase que das ti?

-Hai vinte e un alumnos.

20.-Os nenos roubáronche algún material teu, coma un bolígrafo, un libro…?

-Non, que eu sexa consciente.

21.-Con que anos empezaches a ter moita paixón para ser mestre?

-Xa desde pequeno.

22.-Aparte de onde vives, onde che gustaría vivir?

-En Xapón.

23.-Que cousas importantes lle faltan ao colexio de Taragoña, que ti lle vexas mal?

-Poucas cousas lle faltan.

24.-E de Rianxo, que cambiarías?

-As praias.

Marta Eiras López &Irene Mariño Rial 

 

ÓSCAR RIAL LAGO

        A piscina municipal de Rianxo é un dos poucos sitios que temos en Rianxo para ocio e tempo libre, para facer deporte e amigos á vez que o pasamos ben.

  A empresa que ten a concesión da piscina é “SERVIOCIO”, ten traballando alí: tres recepcionistas, cinco monitores, tres limpadoras, un de mantemento e unha directora. Ten un horario de 7:30h da mañá a 13:30h, cerrando ata as 16:00h cando volven abrir ata as 22:30h, e o fin de semana o sábado das 9:00h a 13:30h, e pola tarde das 17:00h a 20:30h, o domingo só pola mañá, de 10:00h a 13:00h.

  A min atendeume Oscar:

1.-O teu nome completo?

   -Óscar Rial Lago.

2.-A que te dedicas?  

   -Son monitor-socorrista na piscina de Rianxo. Desempeñando actividades tales como:

   Pilates, xogos motores, cursos de natación.

3.-Que estudastes para poder traballar aquí?

   -Estudiei 1º de maxisterio de E.F. e despois INEF (licenciatura en ciencias da actividade física e deporte).

4.- Animas aos da miña idade a estudar o mesmo?

   -Si, sempre e cando che guste e che interese o que te dediques.

5.-Levas moito tempo traballando?

   -Na piscina esta é a terceira temporada, pero anteriormente estiven no “servizo de deportes do concello de Rianxo” como monitor deportivo.

6.- Que che gusta máis de este traballo?

   -O contacto coa xente, a posibilidade de mellorala vida das persoas repecto a saude, ensinarlle a xente a nadar.

7.-Que che gusta menos?

   -Non me desgusta nada en especial, unicamente que traballas cando os demais non están traballando.

8.-Que cambiarías?

-O horario, pero é difícil posto que neste traballo estamos cando os demais teñen tempo libre.

9.-Que actividade nos ofrecedes aos da miña idade?

-Cursos de natación, aerobic infantil, xogos motores de 3-6 anos, xogos en familia os fins de semana e a partir dos 12 anos podedes vir practicar natación cando queirades por libre.

10.-A partir de cantos anos podemos ir ao xinnasio?

-A partir dos catorce anos e ata os dazaseis sempre con monitor de sala, a partir dos 16 sós pero cun programa adecuado para seguir.

11.-Por que non podemos ir antes?

-Porque a nivel muscular e esquelético do corpo non está preparado para facer os traballos cas máquinas.

12.-E na piscina, que nos ofrecedes?            

-Ofertamos moitas actividades, tales como aerobic, step, aerobox, pilates, aquagim, cursos para aprender a mellor o nado, pero sobre todo e mais importante e que ofrecemos a posibilidade que, con todas esta actividades melloremos a nosa saúde.

13.-Con cantos anos se pode ir á sauna?

-A partir dos 14 anos, por motivos de saude e para facilitar o bo funcionamento da mesma.

14.-Con cantos se pode ir ao vapor?

-A partir dos 14 anos, a razón son as mesmas que antes.

15.-Con cantos anos se pode ir ao”jacuzi”?

-Con catorce anos polas razóns que xa dixen, se puidese ir todos sería imposible o control do mesmo.

16.-Xogaches nalgún equipo de fútbol 11 e de fútbol sala?

-Sí, xoguei no C.D. UNIÓN no fútbol base ata o xuvenil, NOIA C.F. , C.D. BOIRO.

17.-De que posición soes xogar?

-Empecei xogando de interior, xoguei de dianteiro, pero case sempre de lateral esquerdo.

18.-Cal e a túa posición preferida?

-De lateral, porque se me daba ben. Era fácil porque tiña que atender a menos cousas.

19.-Tes algún hobby?

-Gústame moito viaxar, e se podo unha viaxe ao ano soemos facela. Encántame esquiar, xogar ao tenis, e estamos empezando o pádel.

20.-Que porías na rotonda principal( a do pavo real)?

-A min gústame tal e como está e ademais xa ten nome propio “rotonda do pavo real” co cal, de cambiala perdería mérito.

Saúl Cerqueiras Figueiro

       

José Ángel Rey Rey

José Ángel Rey Rey, naceu o 1 de agosto de 1963 ( El di que naceu no 1863 e que é inmortal ), ten un taller en Imo ( A Coruña)

1.- Cantos anos hai que te adicas á mecánica?

- Uns 32 anos.

2.- En que tipo de motores ou reparacións es especialista?

- Mecánica Diesel.

3.- Sempre fuches mecánico ou tiveches algún outro oficio?

- Aos 15 anos fun electricista.

4.- Traballas ti só ou tés a alguen que che axude?

- Traballo eu só.

5.- Que é  o que máis che mandan reparar: coche sou motos?

- Coches.

6.- E ti, que prefies reparar?

- Coches.

7.- Que foi o máis difícil que pasou polo taller para reparar? É o máis doado?

- Na mecánica todo é fácil ou difícil.

8.- Como se pode trucar un motor para que teña máis cabalos?

- Uf..... agora todo vai por ordenador, metendo un código xa se reprograma só.

9.- Como decidiches dedicarte ao mundo do motor?

- Porque me gustaba moito remexer.

10.- Algunha anécdota para contar?

- Había un coche que ao dar curvas facía un ruído moi raro, e ninguén sabía de onde era, e volvíaos tolos. Entón trouxéronmo ao taller, e en canto abrín o maleteiro descubrín que era un coche de xoguete.

11.- Que coche che gustaría ter?

- Un Porsche Cayenne

12.- Que se precisa para ser mecánico?

- Paciencia, habilidade e sobre todo que che guste.

13.- Por que che deberiamos traer a ti o coche a reparar e non a outro?

-Porque son honrado, ante todo. Se encontro un coche de xoguete no maleteiro non digo que é un rodamento.

14.- Que é o que se rompe máis a miúdo nos coches ?

- O embrague bimasa.

15.- .  Canto tardas en arranxar algo?

- Desde medio minuto ata estar todo un día metido no taller.

16.- Que é o que máis che gusta da túa profesión.

- Que as cousas saian ben e que sexa entretido.

17.- Algunha vez coincidiuche ir pola estrada e ver un coche avariado ? Que fixeches?

- Uf, moitísimo , e sempre dixen " Hasta lueeeego ". 

18.- Como mecánico, es máis de Moto GP ou Formula 1?

- Fórmula 1

19.- Cambiou moito o traballo de mecánico coa nova tecnoloxía?

- " Muchísiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimo"

20.- Que marcas e modelos fallan máis?

- Case todos fallan.  " Os Fiats " ( Escoitouse por detrás)

21.- Que porías na entrada de Rianxo?

- Un berberecho.

Sarai D. Mariño & Laura Conde Iglesias

 

 

José María Vicente Somoza

José María Vicente Somoza  ten 76 anos e vive en Leiro, unha parroquia de Rianxo. Un día que se encontraba nunha praia de Leiro, encontrou un casco de ouro antigo, coñecido como: “O Casco de Leiro”.

1.Onde e cando encontrou o casco?

-Nun lugar ao que lle chaman Corruncho dos porcos, na ribeira de Leiro. Foi sobre o 14 de abril de 1976, ese día foi publicado nos periódicos pero o día exacto non me acordo.

2.Que facía vostede naquel lugar?

-Estaba facendo unha escavación para  construír unha caseta para gardar as miñas cousas de ir ao mar.

3.Que idade tiña cando o encontrou?

-40 anos.

4.Encontrábase só cando o atopou ?

-Non, estaba coa miña muller, pero a señora marchou a facer a comida e eu quedei escavando, nese momento foi cando o encontrei.

5.En que estado se atopaba o casco?

-Estaba dentro dunha vasilla de barro. Ao cavar rompino eu pero estaba enteiro e limpo, nada máis soprarlle xa quedou limpo de todo.

6.Deuse conta de que era un casco dende o principio ou non sabía o que era?

-Sí, deime conta, pero paréceme, e os expertos tamén o din, que non é un casco de guerreiro, senón que é un artigo de luxo e valor. Por iso estaba escondido.

7.Pareceulle que era de ouro cando o veu?

-Sí.

8.Pesouno? Canto pesaba?

-Sí, pesaba 270 gramos.

9.Non se  lle ocorreu seguir buscando a ver se encontraba algo máis?

-Non, porque xa se vía que era algo que quixeron esconder alí. Pero de todas maneiras, buscaron cun detector de metais e non encontraron máis que ferros.

 10.Cales cree que foron as causas para que o casco estivera alí?

-Que alguén o escondeu para que non llo quitaran.

11.Pensa que alí pode haber restos de castros antigos?

-Non, porque o casco é unha peza única, apartada.

12.Onde está agora o casco que vostede atopou?

-No Museo: “Castelo de San Antón”, na Coruña.

13.Con quen se puxo en contacto para facer público o descubrimento?

-Co cuartel da Garda Civil, funo entregar eu.

14.A que autoridade se dirixiu para entregar o casco?

-Ao corpo de Garda Civil.

 15.Recomendoulle alguén que o entregara? Quen?

-Sí, o meu fillo.

16.Nalgún momento pensou en quedarse co casco?

-Non, porque non nos valía para nada.

17.Quen foi a primeira persoa á que lle comunicou a nova?

-José Sobradelo, un veciño.

18.Despois de vostede, quen foi a primeira persoa en velo?

-José Sobradelo.

19.Recibiu algunha compensación económica polo casco?

-Sí.

20.Foi algunha vez a ver o casco ao museo no que se encontra?

-Sí, fun bastantes veces.

21.Gustaríalle que o casco estivera en algún outro museo ou dáballe igual? Debería vir para Rianxo?

-Non, gústame onde está, exposto para todo o mundo. Non, non pode vir, polo menos de momento, non ten para onde, xa que ten que estar baixo unha custodia.

22.Cando vai á praia onde atopou o casco, tráelle algún recordo?

-Home, iso sempre o recordo.

Laura García Moares

 

JOSÉ Mª RODRIGUEZ ÁLVAREZ

José naceu o 1 de xullo de 1971, en Canicoba, Vedra, e ata agora, practicou numerosos deportes, e poderíase dicir que é un deportista nato.

1.- Que deportes practicaches ao largo da túa vida?

         -De forma profesional, taekwondo, fútbol e fútbol sala, e despois tamén teño practicado atletismo, baloncesto e fixen paracaidismo na mili. Tamén se me da bastante ben xogar ao futbolín.

 2.- Cal é o teu deporte favorito?

        -O taekwondo, porque aprécianse mellor os valores dun mesmo

 3.-Cal era o que mellor se che daba?

         -O taekwondo, porque so dependía de min mesmo.

 4.- E o peor?

         -Baloncesto…

 5.-Ata que cinturón chegaches en taekwondo?

         -Ata azul, porque despois tíveno que deixar para ir traballar.

   6.- Cal foi o campionato máis importante no que competiches?

        - No de España por comunidades e quedei 3º

 7.- Xogastes nalgún equipo de fútbol profesional?

         -Compostela ata os 16 anos e no Autos Lobelle, una temporada, 1987-1988, e estiven xogando de titular. Xogaba de ala. Cando tiña 13 anos ofrecéronme ir xogar ao Ourense pero non fun.

 8.- Cal foi o mellor gol que marcastes en toda a túa carreira?

         -No Autos Lobelle, empecei a correr dende una portería, cheguei á outra área, fixen un disparo cruzado e marquei gol.

 9.- E por último, cal é a tua canción favorita?

         -Stairway to the heaven, de Led Zeppelin.

Dylan Rodríguez Da Silva 

 

MARÍA ÁNXELA DÍAZ VARELA

1.En que Universidade estúdaches?

-Estudei na universidade de Lugo

2.Hai que estudar moito para ser profesora?

-Si, porque se queres ser unha boa profesora hai que esforzarse moito e estudar.

3. Porque decidistes ser profesora?

-Decidín ser profesora porque me gusta moito aprender cousas novas.

4. Cantos anos levas sendo profesora?

-Puf, espera a que conte , levo 10 anos con este.

5. Porque viñeches a Rianxo para traballar de profesora?

-Porque me mandaron vir desde a Universidade de Lugo.

6. Destes clases no instituto?

-Si, durante moito tempo nun instituto.

7. Ademais de Rianxo a que colexios exercestes como profesora?

-Exercín nun colexio de Sober 2 anos, 1  ano dando clases en ESO en Chantada, 1 ano dando ESO outra vez en Sarria , e 1 ano en Primaria en Cádavo.

8. A que anos te pensas xubilar?

-Os anos que me deixen.

9. Ti fuches directora, que tal che foi a experiencia?

-Foime moi diferente, aprendín moito sendo directora pero gústame máis ser profesora.

10. Cal é a túa asignatura preferida? E a que máis odias?

-A preferida e Inglés e  a que odio e Matemáticas.

11. Tiveches algún preferido?

-Non, pero tiña un rapaz con problemas cos seus compañeiros e collinlle algo de cariño.

12. Gústache que te veñan visitar os teus alumnos o colexio ?

-Si moitísimo, porque quero saber como están e os boto moitísimo de menos. Faime moita ilusión que me veñan visitar.

Tamara Pardal Lustres & Lucía Somoza Rodríguez

 

Bert Gerresheim e Francisco Ces Hernández

 1.- Bert Gerresheim

        Bert Gerresheim é un coñecido escultor alemán nacido en Düseldorf o 8 de octubre de 1935. Realizou diversos estudos e foi profesor antes de dedicarse a escultura. Anteriormente foi o Director de estudos no Ximnasio Düseldorf e pertence á Terceira Orde Franciscana.

        - Cales foron os seus estudos?

        -Eu estudei na Academia de arte de Düseldorf, as materias que estudei foron alemán, arte e arqueoloxía. Déronme un premio cunha beca para ir a Roma a estudar, pero non fun.

        - Ten algún ídolo ou escultor famoso que lle servira de exemplo?

        -Sí, por exemplo Miguel Ánxel, Bernini e Rodin.

        - Das esculturas que levas feitas cal che gusta máis?

        -O Monumento Heine.

        - Gústache Galicia? E Rianxo?

        -Sí, ámbolos dous sitios me gustan moito, máis prefiro Taragoña.

         - Que é o que máis che gusta de Rianxo? E o que menos?

         -O que máis me gusta é o respeto que se lle ten aos personaxes ilustres, escritores como: Castelao, Dieste, Manuel Antonio, Brea Segade...

         Pero o que non me gusta é a descoordinación das obras (É dicir, que se rompe a harmonía. Constrúense edificios modernos ao lado de casas antigas ou tradicionais, iso é o que fai ese contraste).

 2.- Francisco Ces Hernández

          Francisco Ces é o axudante de Bert, naceu en Cartomil, o 25 de xullo de 1941, é irmán de Eduardo Ces Hernández (o meu avó).  Actualmente vive en Alemaña, e ven a Galicia, ou ben polo traballo (como o caso da Moreniña), ou a visitar á súa familia.

         - Fixo algún tipo de carreira ou estudos?

         -Non, naqueles tempos xa tiñas que traballar case antes de aprender a andar.

         - Traballou nalgún sitio en Alemaña ou en Galicia antes de axudar a Bert?

         -Traballei co meu pai no seu barco, dous anos na compañía transmediterránea (España). Despois en Alemaña traballei nunha fábrica de fundición (10 anos), cun médico (10 anos) e nunha floristería (15).

         - Cando marchou a Alemaña?  Por que?

         -Marchei o día 5 de Abril de 1965. Fun, da primeira vez porque andaba a navegar, daquela comezou o turismo e eu estaba de camareiro, propuxéronnos a todos se alguén quería ir a Alemaña a aprender alemán para facer de intérprete. Eu apunteime e quedei alá. En resumen, fun polo traballo.

         - Cando coñeceu a Bert?

         -Coñecín a Bert no 1990.

         - Que lugar che gusta máis, Alemaña ou Rianxo?

         -Gústame máis Rianxo, pero, prefiro Taragoña, porque teño alí parte da miña familia.

         - Que sitio che gusta máis de Alemaña? E de Rianxo?

         -O meu sito favorito de Alemaña é Düseldorf, por onde pasa o río Rin. En Rianxo, a praia de Quenxo.

3.- Esculturas

 3.1.- En Rianxo: A Moreniña

         - Canto mide de alto?

         -A Moreniña (sen o pedestal) mide uns 3m.

         - Tiñades pensado colocala na praia de Quenxo desde o principio?

         -Xa o tiñamos pensado, porque se sitúa preto de onde se atopaba a de Baltar e porque así está máis cara ao mar aberto.

         - Que parte vos custou máis?

         -As partes máis difíciles foron as caras, porque representar unhas determinadas expresións non é doado.

         - Que vos animou a facela?

         -Cando nos enteramos de que levaran a outra, estábamos un día con Pedro Piñeiro (o alcalde nese momento) e díxonos: “ Por que non facedes vós unha? ”.

         - Canto tempo vos levou esculpila?

         -Entre uns 6 ou 7 meses.

 3.1.- Fóra: Alemaña

         - Das esculturas que levades feitas, cal é a máis famosa?

         -O Monumento Heine (Düseldorf 1981), porque é unha homenaxe a un dos mellores e máis coñecidos poetas que tivo Alemaña.

         - Onde está situada?

         -En Düseldorf.

         -Que representa?

         -Representa ao poeta Heinrich Heine (representa a súa cara)

         - Aproximadamente cantas esculturas levades feitas?

         -Levamos uns 45 grandes monumentos, pero entre outras esculturas, estatuas e láminas gravadas, serán unhas 1000.

         - Recibiches algún premio polas esculturas, Bert? Cales?

         - Si, recibín moitos. En Polonia “A presentación do home moderno”, o “Premio de cultura de Düseldorf”, o Premio do Norte de Varsovia”...

         - Cantos libros levades publicados sobre as vosas esculturas?

         -Levamos uns 15 libros, pero pode que haxa máis.

Aida Barros Ces

 

ALEJANDRO VIDAL RAÑÓ

Alejandro Vidal Rañó vive en Rianxo, nunha pequena aldea chamada Brión. Naceu o 28 de Novembro de 1956.

 1.- En que consiste o teu traballo?

-  Consiste en facer pan e repartilo.

2.- A que anos comezaches?

-Aos 25 anos.

3.- Cantos anos ten a vosa panadaría?
 - Ten 45 anos.

4.- A que hora se comeza a traballar? E cando se acaba?
- Empézase ás 3 da mañá e remátase ás 2 da tarde.

5. Que tipos de pan facedes?

- Pan artesán, pan de boroa e pan integral, que á súa vez podémoslle dar forma de barra, barra pequena, bola, boliña e bolo.

6.- Por que lugares fas o reparto?

- Por Brión, por Rianxo, por Leiro, por Isorna, polo Barral e un cacho pequeniño por Taragoña.

7.- Como distribuídes o pan?
- En coche.

8.- Antigamente como o repartiades?

- Nun carro con cabalo, aínda que primeiro tiñamos unha burra.

9.- Ademais de pan facedes outras cousas?

- Facemos biscoitos, roscas, “panecillos” de roscas, empanadas e larpeiradas.

10.- É un negocio familiar?

- Si.

11.- Que é o que máis che gusta deste traballo?

- Levantarme ás nove da mañá (sarcasmo).

12.- Como se chama a panadaría?

- “Panadaría Vidal

13.- Onde está situada?

- Nunha aldea cahamada Brión (do rural galego, segundo a madriña de Noemí).

14. -Cantos traballan na panadaría?

- Catro persoas.

15.- Recomendarías este oficio?
 - Ao que lle gusta si.

16.- Cres que os teus fillos herdarán o oficio?

- Si, gustosamente.

16.- De pequeno xa che gustaba facer pan?

- De pequeno aínda non había pan de trigo, entón non podía facelo, pero gustábame o pan de millo.

17.- Subiron moito os prezos dende que comezaches a traballar?

- Si.

18.- Tendes moitos clientes?

- Cada vez menos.

19.- A parte de repartir pan, tiveches algún outro oficio?

- Si, fun mariñeiro.

21.- Que porías na entrada de Rianxo?

- Unha xouba.

Andrea Castro & Noemí Da Silva

Juan José Mariño Picón

Fomos onda JuanJosé Mariño Picón, un home de 43 anos ao que sempre lle gustou ser cociñeiro, aínda que tivo  outras diversas profesións.

1.- Onde vives?

-Na Hermida, en Buía-Araño.

2.-De que traballas?

-De cociñeiro.

3.-Gústache o teu traballo?

-(Contento) Si, moito.

4.- Cántos anos levas traballando de cociñeiro?

-Vinte anos. 

5.-Cando che empezou a gustar a cociña?

-Xa hai moito tempo, coma uns vinte e dous anos.

6.- A parte de ser cociñeiro, de que che gustaría traballar?

-Sempre me gustou, aparte de ser cociñeiro, ser fotógrafo.

7.-De pequeno que querías ser?

-Sempre quixen ser bombeiro, pero tamén tiña na miña mente outras moitas profesións.

8.- Ónde traballas?

-Na Coruña.

9.-  Canto tempo che leva ir ata alá?

-Como un hora, aproximadamente.

10.- Que tipos de comidas preparas?

-Practicamente de todo.

11.- Que tipo de comida prefires preparar?

-Sempre me gustou, e prefiro, preparar arroces. Dinme  que me saen moi ben e moi ricos (Ríndose).

12.-Hai moitos empregados ónde traballas ti?

-Hai coma uns quince.

13.- Tes algún titulo?

-Si, un título de cociñeiro,  coma todos os que o somos.

14.- Fuches á universidade?

-Non.

15.- Traballas nun hotel ou nun bar?

-Nun hotel, pero tamén ten un bar.

16.- Cantas estrelas ten o hotel onde traballas?

-Ten 3 estrelas.

17.- Algunha vez queixáronse porque non preparaches  ben a comida?

-Si, en vinte anos é normal, non todo ía  ser  perfecto..

18.- Algunha vez traballaches en vodas ou comuñóns?

-Si, centos de veces.

19.-Que tipos de comidas preparas nas vodas?

-Mariscos, carnes..., e moitas cousas máis.

20.- Cantas horas traballas?

-Traballo oito horas.

21.- Como se chama o hotel?

Chámase Sada Marina.

22.- Subídeslle a comida, aos que están no hotel, ou téñena que ir buscar eles?

-A xente, normalmente, soe comer no restaurante que ten o hotel.

23.-Estás realmente contento de estar nese hotel, ou gustaríache estar noutro sitio?

-Si, gústame, estou bastante contento.

24.-Algunha vez fixeches algún concurso de cociña?

-Si, sempre hai que facer algún, para saber que tal preparas a comida.

 25.- Que cambiarías de Rianxo?

-Nada, gústame como está todo.

26.- E da rotonda do pavo real que opinas?

-Queda moi bonita tal é como está.

Marta Eiras López & Irene Mariño R

Pablo Outeiral Quintáns.

Naceu en Boiro aínda que agora vive en Rianxo, chámase Pablo Outeiral Quintáns e é un “artista”, aínda que el cualifícase de “currante”. Neste momento dedícase á ilustración de libros e revistas.

1.-Que estudaches para poder realizar o teu traballo?

-Ciclo superior de Deseño e Ilustración na Escola de Artes  Pablo Picasso da Coruña.

2.-Cantas formas de pintura dominas?

-Óleo,acrílico,acuarela,pintura dixital mediante ordenador.Son as que máis uso

3.-Cal é a túa favorita?

-Quizais o óleo.

4.-Ilustraches algúns libros ou revistas?

-Si,ilustrei varios, e colaboro habitualmente con varias revistas nacionais e estranxeiras

5.-A que idade descubriches que o teu era pintar?

-Dende pequeno, mentres ós amigos xogaban ao fútbol, a min dábame por debuxar.

6.-Aos mozos da miña idade recomendaríasnos estudar isto para poder gañarnos a vida no futuro?

-Éu o que recomendo e que cada un faga todo o posible para dedicarse, a medida do posible, a súa pasión.
Poder gañarse a vida con algo que che encanta facer e unha meta pola que vale a pena loitar.

7.-Onde expuxeches as túas obras? E onde che gustaría chegar un día a expoñer?

-En internet, é a maior galería que existe.

8.-Como artista que idea darías para substituír o pavo real da rotonda da entrada a vila de Rianxo?

-Non sei, quizais unha boa escultura estaría ben.

9.-Cal das túas obras e a túa favorita?

-As últimas que fago, sempre son as mellores.

10.-En que te inspiras, tés algún momento especial para pintar?

-En infinidade de cousas, en figuras, fotos, música, cine, e sobre todo cos artistas que máis me gustan.

11.-Cales son os teus hobbys?

-Pintar figuras, o cine, a música, e sobre todo pintar e debuxar.

12.-A onde viaxaches para pintar?

-A Coruña.

13.-Canto tempo levas facendo?

-Dende sempre, profesionalmente fai uns dous anos.

14.-En España non temos moitas  galerías en cantas expuxeches?

-En ningunha, pero espero facelo máis adiante.

 15.-Se queremos ter máis información túa onde a encontraremos?

-Por exemplo en:
"pabloouteiralilustrador.blogspot.com"
"espaciocusachs.blogspot.com.es/search/label/Outeiral%20Pablo"

16.- Como está o mundo da pintura en Rianxo?

-A nivel talentoso ben     

17.- Se organizaras ti unha antoloxía da pintura galega, que autores e obras porías?

-Bueno, depende dos gustos de cada un, poñería varios.
Castelao entre eles, "O neno das piñas", varios  tamén de Ovidio Murguía de Castro

18.- Que nos dis de Castelao pintor?

-Gústame moito Castelao, tanto polos seus debuxos cargados de mensaxe como polas súas pinturas.

19.- Que outros rianxeiros temos pintores?

-Poderíache dicir, Raúl Gil, Luis Noya, Tantino...  

   

Saúl Cerqueiras Figueiro

 

LUÍS NOYA FACHADO

       Chámome Luís Noya Fachado, nacín en Rianxo no Casal (A Praciña), en 1938.  

        FORMACIÓN:

       Fixen os estudios Básicos en Rianxo, aos 14 anos fun a Pontevedra onde fixen un exame en Parques e Talleres de Automovilismo de Pontevedra, para obtar a unha praza na escola de FP de Automovilismo de Madrid pertencente ao Exercito, cunha duración de 4 anos, para logo formar parte de Especialistas de Automovilismo en Parques e Talleres do Exercito en Palma de Mallorca durante 3 anos .  

       TRABALLO:

       Despois de 7 anos, licencieime na especialidade de Chapista, Soldador e Forxador, voltei para Rianxo onde traballo en “Carrocerías Compostela” en Santiago, máis tarde en Padrón (Picusa), logo nun taller de Boiro, para ao final montar un taller de Chapa, Pintura, Electricidade e Mecánica en Rianxo onde estiven ata os 65 anos en que me xubilei.

       Na miña vida laboral hai de todo, momentos bonitos e ilusionados en facer cousas e momentos complicados pero que se van resolvendo, no obstante predominan os bos, aqueles en que chega un coche ao taller desfeito por un golpe e cando sae do taller non se coñece o golpe. É un traballo que che ilusiona, xa que o chapista ten que facelas e móntalas. Hoxe en día xa non é tan gratificante, en canto a que veñen as pezas feitas.  

      ACTIVIDADE SOCIO-CULTURAL:

       Fun cofundador do Liceo Marítimo Rianxeiro e fun o que deu a idea de formar unha sociedade, onde me alegrei facendo actividades: coma formar o grupo de “Majoretes”, da Cabalgata dos Reis e outras cousas máis, pero por desgraza despois do 29 de xuño do ano 74, chegou unha directiva e acabou fundíndoo, botándoo abaixo, despois de tanto traballo coma nos custou aos antigos.

       Do grupo de “Majoretes” teño moitos recordos, de saír a moitos sitios da zona e pasalo moi ben, recordo que despois de moitos anos, foi a primeira vez que saíu a bandeira Galega á rúa, portada por unha rapaza das “Majoretes”.

       TEATRO:

       En canto ao teatro con Pancho, meteume facendo un papeliño pequeno na obra “O soño dun Barbeiro” polo tanto experiencia pouca, xa no ano 2013 Pancho empezou a obra “O tempo do Pájaro Pinto”, que desgraciadamente no puido móntala, e hai un grupo de amigos que deciden representala, tocándome outra vez facer un papeliño pequeño.Vin que a experiencia foi bonita e gustaríame volvela a repetir.

       A representación desta obra significou facerlle unha homenaxe merecida a Pancho entre todos os que actuamos nela. Para os demais que pertencen á outra asociación teatral un compromiso que tiñan con el en facer esta obra, para min un recoñecemento a parte da historia de Rianxo, e como non para todos unha homenaxe.

       PINTURA E ESCULTURA:

       Despois de xubilarme empecei a facer cousas de forxa e a ir a clases pintura, cousa que aínda fago, ata hai pouco estiven indo a clases de Música e Guitarra. Recréome moito con estas actividades sobre todo coa pintura, pois, o da escultura encóntroo máis complicado facelo na casa, ao non dispor do taller, pois a ferramenta que ten un chapista e imprescindible. En canto ao máis custoso, non soen ser os materiais, é o tempo, pero agora teño todo o tempo do mundo e máis ao estar xubilado, (cousa que lle aconsello a tódolos xubilados) que teñan algo onde entreterse durante a xornada.

       A Escultura e a Pintura significa poder plasmar, desenrolar cousas que penso e logo as consigo unhas veces ben e outras non tan ben. En canto a Pintura, que é a miña paixón, podo plasmar cousas de Rianxo e dos seus arredores.

       Si, algunha vez abandonei de facer algunha peza, por falta de medios para rematala non a tiro, sempre a gardo e logo retómoa, tirar non tirei ningunha, pero ....

       Ás obras non lles poño nome nin acostumo dedicarllas a ninguén, salvo que sexan encargos de pintura.

       A obra que máis me gusta é sen ningunha dúbida “A Virxe de Guadalupe

       Non me propoño nada, simplemente pasalo tempo o máis agradable posible, e disfrutar facendo cousas.

       En canto a o soño de ser coñecido no mundo, non soño, teño os pés na terra, e sei o que piso. Confórmome con ir facendo as cousas para min e se a algún amigo e veciños lles gusta encantado.

       Calquera sitio e bo para desenvolver estas cousas, cando estás facendo un traballo non pensas no sitio. En canto a tardanza das pezas nunca lle poño tempo, nin teño nunca présa en acabalas, tanto en Pintura coma en Escultura.

       ENTRADA DE RIANXO:

       Na entrada de Rianxo poría unha representación de catro personaxes de Rianxo. Esa idea xa a empecei facendo unha maqueta con estes personaxes, pero non a rematei.

 

   

   

Raquel Hernández Noya

 

MANOLA AGEITOS

         Nacín en Queiruga ( Porto do Son) no 1973, filla dunha familia numerosa, eramos 10 irmáns contando comigo. Estudei no colexio Santa Irene de Porto do Son e non puiden seguir estudando debido á situación familiar, espiña que me quedou cravada e que puiden sacar fai uns anos,  xa casada e con fillos, aquí en Rianxo, no I.E.S Felix Muriel, facendo un ciclo medio "Técnico en Atención Socio Sanitaria ( TASS)". Cando rematei empecei a traballar no Centro de Maiores de Ribeira ( Geriatros).

        -Por que escollestes ese ciclo? Estás satisfeita?

        -Escollín ese ciclo porque era o máis compatible coa miña situación familiar, con dous nenos pequenos, en paro e aproveitei a oportunidade, ademais gústame a xente maior, é moi sabia e si, si que estou satisfeita aínda que, se fose máis nova, gustaríame seguir formándome

        - Gústache traballar na Residencia?

       -A verdade e que nunca pensei en traballar pero, como xa dixen, por circunstancias da vida, acabei estudando ese ciclo e a verdade e que estou moi satisfeita.

       -Pero, as persoas maiores non dan moito traballo?

       -A verdade e que si, unhas mais que outras, pero son moi, moi agradecid@s!, só che piden a cambio que os trates con cariño e empatía.

       -Aprendes algo deles?

       -Puf, un montón de cousas. Encántame escoitalos, xa que descobres un montón de cousas. Os velliños son moi sabios e danche bos consellos.

       -Cantos usuarios ten a Residencia?

      -Son 106 usuarios

      -E es capaz de recordarlle os nomes de todos?

      -Cando empecei a traballar alí parecíame imposible acordarme dos nomes de todos, pero co trato diario acabas sabendo os nome de cada un e incluso os apelidos.

      -Que actividades fan os maiores na Residencia?

      -Pois fan talleres de memoria, xerontoximnasia, manualidades, cantan, fan saídas didácticas, ven películas, escoitan misa, len o periódico, xogan á baralla, etc.

      -Que tal se portan os usuarios con vós, as xerocultoras?

      -Soen portarse ben e axudan no que poden.

      -Gústache falar con eles?

      -Encántame falar e escoitalos e tamén facelos recordar, que che conten sobre a súa vida, os seus traballos, como se divertían… Aprendes moitas cousas da vida, verlle a cara de felicidade que poñen ao recordar é moi gratificante.

       -Cando sexas maior gustaríache que che mandaran para unha residencia?

       -Bueno, todo depende da situación na que me encontre nese momento. O ideal sería poder rematar os teus días na casa onde pasaches toda a túa vida, onde tes os teus recordos, a túa familia, os amigos… pero sempre que non supuxera moita carga para o que me coide. Se isto non fose así, si preferiría estar nunha residencia pois sei o traballo que supón para un familiar e o dolor que pode ser para ambos. Sei que estaría ben atendida.

       -Notas que os velliños están contentos?

       -Si, creo que se senten acompañados, coidados, queridos e ben atendidos, e iso velo cando chegas pola mañá, ó darlle os bos días e axudarlle nos aseos e te saúdan cun sorriso na cara.

       -Onde traballas algún usuario encontrou parella?

       -Pois sí, temos dúas parellas que se namoraron e agora están xuntas e moi, moi felices. Sempre é bonito cando nace o amor entre dúas persoas, teñan a idade que teñan.

       -Como empeza un día na Residencia?

       -Pois empeza levantando ós usuarios, logo almorzan para continuar coas actividades ata o mediodía que xantan. Algúns toman a sesta e outros fan actividades, merendan actividades,cean e logo van para camiña a durmir ata o día seguinte. Así tódolos días.

       -Algunha anécdota que che pasara?

       -Si, había unha señora que tiña gardado un billete de 50 euros debaixo da almofada para ir ao día seguinte o mercado, pero claro, ó moverse de noite, caeulle entre as sabas e non os atopaba. Ela estaba toda desgustada pois pensaba que llos roubaran. Cando se aseou e se ergueu, desfíxenlle a cama de todo e apareceu o sobre cos cartos. Encheume a bicos!

      -Ou sexa, que hai boa convivencia.

      -Si convivir cos maiores faiche comprender e valorar moitas cousas, dámoslle moita importancia a cousas materiais e banais e fixámonos pouco nos detalles humanos, nos pequenos xestos, no valor das tradicións e costumes que eles teñen e procuran coidar, aínda que entre eles mesmos sempre hai algún rifi-rafe!

       -Que nos aconsellas a xente nova, respecto ós nosos maiores?

       -Pois que os coidedes moito, os respectedes, paciencia sobre todo que os escoitedes e lle prestedes atención, sempre vos darán bos consellos aínda que pareza que xa non saben nada, podedes ter por seguro que saben do que falan, ademais os vosos maiores darían a súa vida por vós, estade seguros diso. MIMÁDEOS! Que ben o merecen  

       Esta foi a entrevista que lle fixen a unha persoa moi especial para min, que loitou moito polo que quixo, e a quen eu lle chamo “Mamá”. Espero que vos gustara.

                                                                                                Sara Tubío Ageitos.

 

RAQUEL GARCÍA ABUÍN

Unha muller que naceu en Bacariza, no 1977 e que traballa de profesora en Rianxo.

1.-Cal é o teu nome completo?

-É Raquel García Abuín.

2.- Onde vives? 

-Actualmente en Rianxiño, pero antes vivía en Santiago, na Bacariza…e outros lugares, a verdade non tiña un sitio fixo.

3.-De que traballas?

-De profesora.

4.-Porque escolliches esta profesión?

-Porque pensei que os rapaces querían estudar.

5.-Gústache a túa profesión?

-(Ríndose) Si, moito.

6.-Que che gusta mellor; dar clase aos de Bacharelato ou aos de ESO?

-Gústame máis darlle clase aos de Bacharelato, porque aos de ESO cústame darlle clase, principalmente, polo seu comportamento.

7.-Gústanche os teus alumnos?

-Si, non hai queixa.

8.-Tes algún favorito?

-Non, son todos, eu non teño favoritos.

9.-Cantos alumnos de media tes nun día?

-Uns oito ou nove, depende.

10.-Hasta que anos lle das clase aos alumnos?

-Ata que acaben Bacharelato.

11.-Cal é a túa materia favorita para dar clase?

-A miña favorita é: “Todas as Humanidades”.

12.-Gustaríache que algún ser querido teu seguise os mesmos pasos ca ti?

-Nin de broma, en absoluto.

13.- Ademais de ser profesora en Rianxo tes algunhas outras ocupacións?

-Si, comercial de alta cosmética.

14.- Se non deras clases que che gustaría ser?

-Ser xornalista ou médica.

15.-Que querías ser de pequena?

-Sempre quixen ser profesora, e finalmente conseguino.

16.-Pensaches algunha vez en deixalo?

- (Ao instante) Tódolos días do ano.

17.-Fuches á universidade?

-Si.

18.-Onde?

-Fun á Universidade de Santiago de Compostela.

19.-Cantos diplomas tes?

-Teño dúas licenciaturas, varios masters

20.-Como se chama o lugar onde das clases?

-Chámase “Academia Proel”, pero iso só llo chamamos nós, porque non nos deixan poñelo porque Rianxo non sabe nin ao que se refería o nome, entón en Rianxo, só se coñece como “Academia”.

20.-Por que elixistes ese nome ?

-Porque me encantaba a poesía vangardista.

21.-Como ves o futuros das túas clases?

-Depende, si solucionan rápido a crise, ao mellor vexo bo futuro.

22.-Que novo nome lle porías?

-Academia  e punto, así sona interesante.

23.-Algunha vez deches clases fóra da Academia?

-Si, en colexios, en institutos,  tamén estiven contratada por institucións… e en moitos sitio máis.

22.-Escribiches algún libro?

-Si, varios, pero non os publiquei, só teño os borradores.

23.-Estudaches no instituto I.E.S Félix Muriel?

-Si.

24.-Que porías na rotonda do pavo real (que agora xa non está)?

-Eu poñería un barco.

25.-Gústache Rianxo?

-Si, fisicamente.

Marta Eiras LÓPES & Zoran Conde Comojo

 

RAMÓN IGLESIAS ROMERO

… para xoubas, Rianxo. As xoubas, mariscos, etc  alguén tenos que traer a terra. Unha persoa que fai este traballo responde hoxe ás nosas preguntas.

1.-Como te chamas?

- Ramón Iglesias Romero.

2.-Cántos anos tes?

- 40.

3.-En que traballas?

- Mariñeiro.

4.-Gústache o teu traballo?

- Si.

5.-Que é o que máis che gusta del?

- O horario.

6.-E o que menos?

-O mal tempo.

7.-Podíasnos explicar en que consiste o teu oficio?

- En coller o marisco e rastrear.

8.-En qué outros oficios traballaches?

-Ferrallista, soldador, camareiro e nun Almacén de Aluminios.

9.-Se non traballaras no mar, en que traballarías?

- Nun banco.

10.-Cánto tempo levas dedicándote ao mar?

- 5 anos.

11.-Vese o mar afectado pola crise?

- Un pouco.

12.-Esperas seguir traballando por moito tempo no mar?

- Si.

13.-Qué estudaches?

- Relacións laborais.

14.-Onde?

- En Santiago (USC).

15.-Por cánto tempo?

- 4 anos.

16.-Que é o que máis che gusta de Rianxo?

- O mar.

17.-E o que menos?

- Que é moi pequeno.

18.-Que porías na entrada de Rianxo?

 - A figura de Castelao ou a da Virxe de Guadalupe.

 Xavier Collazo.

 

JOSÉ RAMÓN RODRÍGUEZ IGLESIAS

No porto de Rianxo ten a súa sede ASPROMERI. Que é ASPROMERI?. Para sabelo falamos coa persoa máis axeitada.

1.-Como te chamas?

- José Ramón Rodríguez Iglesias.

2.-Cántos anos tes?

- 37.

3.-Es o presidente de Aspromeri?

- Si.

4.-Que é Aspromeri?

- É unha asociación de produtores de mexillón.

5.-A Aspromeri aféctalle a crise?

 - Por suposto,tanto nas ventas como nos cobros e,a parte da crise económica aféctalle a globalización e a fraude na etiquetaxe do mexillón (venta do mexillón foráneo como galego).

6.-A qué sector do mar lle afecta máis a crise?

- A todos,e todo unha cadea.Se non hai ingresos baixa o consumo.O mexillón é un produto asequible para todos os petos polo prezo.

7.-Dedicácheste a algún outro traballo antes?

- A parte de estudar,sempre fun mariñeiro.

8.-Vas a seguir por moito tempo de presidente en Aspromeri?

- Quédame 1 ano.

9.-Se o deixaras, que che gustaría ser?

- Adestrador de voleibol.

10.-Recomendaríaslle a xente ser o presidente de algunha asociación?

- É unha responsabilidade na que un ten que lidar con moitos socios,pero todo o mundo debería pasar polas directivas,independentemente de que sexa presidente.

11.-Que é o que máis che gusta do teu traballo?

- Que se traballa ao aire libre.

12.-E o que menos?

- A desunión entre os produtores.

13.-Cánto tempo levas de presidente?

- 1 ano.

14.-Cal era o teu soño de pequeno?

- Ir ao Bernabéu (Estadio do Real Madrid).

15.-Qué tes que facer no teu traballo?

- Apañar a cría e poñela na batea para seguir co proceso produtivo.

16.-Cal foi o teu primeiro oficio?

- A batea.

17.-É difícil ser o presidente de Aspromeri?

- Si.

18.-Que porías na entrada de Rianxo?

- O que menos custe supuxera.

19.-Que é o que máis che gusta de Rianxo?

- A integración que hai do pobo co mar.

20.-E o qué menos?

- O futuro proxecto que hai de trasladar o Náutico para a zona da Ribeira, co cal considero que Rianxo perdería o seu encanto mariñeiro.

 

MARÍA DEL CARMEN COLLAZO MOSQUERA

Non só do mar vivimos os rianxeiros. Temos terras e persoas preparadas para sacar o mellor delas.

1.-Como te chamas?

- María del Carmen Collazo Mosquera.

2.-Cantos anos tes?

- 42

3.-A que te dedicas?

- Son enxeñeira agrícola.

4.-Que é o que máis che gusta do teu traballo?

- O contacto coa xente.

5.- E o que menos?

- Todo o papel burocrático que hai que facer.

6.-Qué tes que facer no teu traballo?

- Todas as estatísticas agrícolas de Galicia.

7.-Cres que calquera pode facer o teu traballo?

- Hai que ter preparación académica.

8.-Recomendaríaslle a xente estudar para traballar na túa  profesión?

 - Si.

9.-No teu traballo, é un problema a crise?

- Por suposto,  non hai ningún sector que se salve dela.

10.-Onde traballas?

- En Santiago de Compostela.

11.-Pasouche algunha anécdota no teu oficio?

- Non recordo ningunha agora mesmo.

12.-Se non te dedicaras a isto, que farías?

- Deseñaría xardíns.

13.-Cántos anos levas traballando?

- 5 neste último e,dez a maiores en distintos traballos.

14.-En que oficios traballaches?

- Fun expendedora nun surtidor de gasolina, auxiliar administrativa e tamén dependenta nun supermercado.

15.-Que é o que máis che gusta de Rianxo?

- O acolledora que é a xente.

16.-E o que menos?

- O cheiro que hai ao entrar en Rianxo.

17.-Qué porías na entrada de Rianxo?

- Poría plantas.

Xavier Collazo Iglesias

 

MARÍA DEL CARMEN BLANCO RIVAS

En Araño, entrevistamos a unha señora cunha  vida moi traballadora, que naceu no 1942 e ten 70 anos recén cumpridos.

1.-Onde vives?

- Eu nacín en Buhía, no Xufreus, pero estiven en Suíza, en Zurich, 12 anos, dende 1980, ata 1992 e despois volvín para aquí.

2.-De que traballaches alá?

- Nun hotel, axudando na lavandería, nas oficinas, facendo camas, limpar...Pero aparte de estar no hotel, tamén ía limpar ás casa que me mandaban ir.

3.-Como se chamaba o hotel?

- Creo que se chamaba Bären, non  recordo moi ben como se escribía.

4.-Con cantos anos empezaches a traballar? 

- Alí… tiña uns 39 anos.

5.-Gustábache o traballo (no hotel)?

- Si, gustábame moito.

6.- Tiñas boas relacións cos que traballaban no hotel?

- Si, moi boa.

7.- E en que lles falabas?

- Faláballes en italiano. Alí funo aprendendo.

8.- Cantas horas traballabas?

- Unhas 6 ou 8 horas, depende, porque tiña que ir algunhas semanas  os domingos.

9.-A ti gustábache Zurich?

 - (Ríndose) Si, moito, pero o peor era que non tiña a familia alí. Estaban uns primos meus e tamén o meu marido, pero o resto quedaron en Galicia.

10.- Aínda te acordas do sitio?

- Si, bastante, porque vivín moi ben e todos eran moi amables.

 11.-Que idioma falabas cando estabas alá?

- Cos familiares, falaba o galego, pero cos de Suíza o italiano, aínda que tamén algunha que outras palabras en alemán, pero poucas, xa que non o aprendín.

12.- Fuches á escola?

- Si, aquí en Buía, empecei con 6 anos e deixeina aos 12.

13.- Que vos aprendían alí?

- A ler, a escribir, tamén doutrina… e nada máis, practicamente os mestres non aprendían nada.

14.-Tiveches algún diploma?

- Tiven só uns pouco… e foron de cociña, sobre todo o que fixeramos durante tres meses na escola de Buhía.

15.-Que querías ser de pequena?

- Se digo a verdade nada, porque o que se aprendía na escola daquela non era suficiente. Pódese dicir que tiven poucos estudos ou case nada.

16.-Que era o que máis che gustaba facer con tan só trece anos?

- Gustábame moito lavar á man, pero o que máis me gustaba era apañar a herba para as vacas.

17.- E agora, que é o que máis che gusta facer?

- Cociñar, encántame, e cociño tódolos días.

18.- Quen che ensinou a facer todo o que hoxe fas e sabes facer?

- Meus avós, traballaron no campo, e aprendíase facilmente, e o resto, miña nai que estaba sempre aí.

19.- A que anos che empezou a gustar cociñar?

- Mais ou menos, aos vinte anos.

20.- Cal é a mellor comida que preparas?

- O coello de toda a vida… A empanada galega e a pizza, que a aprendín a facer en Suíza.

21.-Que prefires; limpar ou cociñar?

- Cociñar, xa o dixen alá atrás.

 22.- Non che pasa lento o tempo traballando na leira?

- Non pasábame voando, rendía moito máis en Zurich.

23.- E de que traballaches cando viñeches de Suíza?

- Non traballei case nada, porque estiven coidando de miña nai, e tan só traballaba na miña horta.

24.-E a que te dedicas agora?

- Agora estou xubilada, pero como xa dixen, sigo limpando, pero agora na miña casa.

25.- Que cambiarías de Rianxo?

- Non cambiaría nada, todo está moi ben, Rianxo aumentou moito, porque eu ía de pequena alí e antes era máis pequena ca agora, e as aldeas de Rianxo son moi bonitas.

26.-Que porías na rotonda do pavo real (que agora xa o sacaron)?

- Nada, a min gustábame como estaba, pero agora quitárono.

 Marta  Eiras López  e Irene Mariño Rial

 

ALMA CAAMAÑO ROMERO

Alma é mestra e a directora da Banda de Gaitas Buxaina de Taragoña na que dirixe os ensaios e fai que todo estea en orde.

1.- Cando xurdiu a banda?

- A Banda de Gaitas Buxaina de Taragoña naceu no ano 93 coma unha pequena iniciativo do Centro Cultural Deportivo de Taragoña para impartir un cursiño de gaita dunha duración de seis meses aproximadamente. Os seis meses saboreáronse pouco e continuamos un pouquiño máis. Tal foi, que, sigo formando gaiteiros.

2.-Que significa Buxaina?

- En galego quere dicir  Trompo.

3.- Onde foi a vosa primeira actuación?

- Nas festas do verán que se celebran no Campo Maneiro en Taragoña.

4.-Como ves o futuro folclore musical?

- Moi ben, hai unha grande variedade de virtuosos da música galega.

5.- Formáronse moitos gaiteiros en Taragoña?

- Taragoña sempre foi terra de gaiteiros, pero que pasaran pola miñas mans moitos.

6.-Cal foi o sitio máis lonxe o que fochedes tocar? E o mais cerca?

- Fomos a Madrid, durante varios anos, a uns encontros nacionais de bandas de gaitas. O más preto, aquí, no noso concello.

7.- Onde aprendiches a tocar a gaita?

- Aprendín en Rianxo, co mestre Carou e co mestre Romero. Tamén recibín algunhas indicacións musicais sobre música galega con Prudencio Romo.

8.- Con cantos anos empezaches?

- Empecei bastante tarde,  a pesar de que sempre destaquei desde nova musicalmente, pero coa gaita tardiamente, tería eu sobre 14 anos.

9.- Tocas outros instrumentos ou só a gaita? Cales?

- Fixen estudos musicais no Conservatorio de Música en Santiago de Compostela, onde cursei piano, canto coral e acordeón. Ademais toco tamén percusión galega como pandeireta, culleres, tamboril...

 10.-E moi dificil dirixir unha banda?

- Non é difícil, ben certo é que a única experiencia que teño é con Buxaina de Taragoña, e somos como unha gran familia. Os seus compoñentes fai que sexa moi doado dirixilos.

11.- Que hai que facer para ser membro da banda?

- Pois é moi sinxelo, vir un día polo noso ensaio.

12.- Cal foi a actuación máis divertida que fixo Buxaina?

- Todas son moi divertidas, dalgunha actuación sempre hai unha anécdota ben graciosa da que se podería falar.

13.-Os alumnos reciben algún beneficio por ir tocar as actuacións?

- Os beneficios sempre os hai, primeiro a satisfacción persoal, son músicos e están interpretando, iso sempre é moi satisfactorio, logo coñecer sitios, relacionarse con outros músicos. Realmente é un gran enriquecemento persoal.

14.-Dende que idade ata que idade aceptas membros?

- Non hai idade, senón as características musicais innatas de cadaquén.

15.-E moi difícil tocar a gaita?

- Nada é difícil. Non é. Hai que ter predisposición e motivación. A xente que está tocando algún instrumento musical é porque realmente lle gusta.

16.-Cando xa decides ir a banda empezas xa directamente coa gaita ou antes prácticas coa frauta?

- Traballamos primeiramente a dixitación manual coa frauta, ritmos, respiración, e xa logo ao final pasamos a coller a gaita.

17.-Das clase de outros instrumentos aparte de gaita?

- Realmente só dou clase de gaita, sen embargo na Banda de Gaitas Buxaina de Taragoña son eu tamén quen prepara as pandeiretas, os tambores, os bombos e agora neste últimos anos os acordeóns. Entón si é certo que dou clases diversas, pero só para os membros da banda.

18.-Agora mesmo cal e a peza que mais che gusta das que ten a banda no seu repertorio?

- Hai moitísimas, pero sempre me agrada moito o sinxelo e popular. Moito, penso que a música popular, que se foi transmitindo oralmente é extraordinariamente incrible.

José Caamaño

 

PATRICIA MENIS

       PATRICIA MENIS  é unha inglesa que vive no lugar das Cortes na que ela denomina como “A Casa da Ledicia” , desde a  cal ten unhas marabillosas vistas á nosa ría.

- De que lugar de Inglaterra procede?

- De Plymouth, unha cidade do suroeste de Inglaterra.

- Que lle fixo vir a Rianxo?

- Poder comprar unha casa ó lado do mar.

- Cantos anos leva aquí?

- Levo 11 anos, cheguei no ano 2002.

- Que é o que máis lle gusta de Galicia?

- A paisaxe, é moi parecida á de Inglaterra.

- Son moi diferentes as costumes dos galegos ás dos Ingleses?

- Algunhas si, pero moi poucas.

- Que opinión ten dos galegos?

- Ningunha en especial, son xente como os ingleses.

- No tema gastronómico que é o que bota de menos de Inglaterra?

- Nada.

- Cando visita Plymouth que é o que nunca deixa de facer?

- Descansar, durmir ata tarde.

- E  que é o que lle gusta de aquí?

- Todo o marisco.

- En Rianxo temos fama de ser moi festeiros, gústanlle a vostede as nosas festa?

- Gústame moito ver o ambiente festivo na vila pero a verdade é que eu non participo, será por non ter costume.

- Séntese ben acollida?

- Si,  por suposto.

- A que se dedicaba en Inglaterra?

- Era profesora.

- E a que se dedica aquí?

- Son profesora de inglés.

- Cústanos moito ós galegos aprender inglés?

- Ja,ja, ja, si un montón.

- E que nos custa máis escribilo ou falalo?

- Falalo.

- Os galegos cando emigran teñen “morriña” da súa terra. Vostede  bota de menos Inglaterra?

- Claro que si.

- Ten pensado quedar en Galicia ou volver ó seu país de orixe?

- Quedarme.

- Na actualidade coa situación económica de España e cada vez máis frecuente que os españois busquen traballo no seu país. Cree que son ben recibidos alí?

- É o mesmo que aquí, se fas ben o traballo si, e se non o fas ben non.

- Que futuro lle ve ós galegos?

- Tal como está o tema do traballo, non lle vexo moito futuro. É o momento de aprender idiomas por se hai que ir buscar traballo fóra

Gabriel Eiras Collazo

Martín Da Silva Losada

      Naceu no 15 de Xuño do 1972. Sempre foi unha persoa moi manitas e afeccionada a electrónica. Guapo e ligón (segundo el…).

1.-Cal é o teu oficio?

-Técnico electrónico e telecomunicación.

2.-Como elixiches este oficio?

-Porque son unha persoa bastante manitas e sempre me gustou arranxar cousas.

3.-Necesitaches estudar para poder traballar de técnico?

-Si aínda que moitas cousas apréndense traballando. Pero necesitas unha base para poder comezar.

4.-Como se chama a túa empresa?

-Re-mar (Reparaciones Martín).

5.-Cal é o teu horario?

-Depende, ao ser autónomo o horario non é fixo. Pero solo traballar como unhas once horas.

6.-Cantos empregados tes?

-Agora, como estamos neste momento, é imposible ter empregados. Porque debido á crise non hai moito traballo.

7.-Gustaríache contratar a alguén para que traballase contigo?

-Moitas veces si faría falta unha persoa, pero como xa dixen antes a economía non o permite.

8.-Canto tempo fai que traballas neste oficio?

-Levarei xa como uns dezanove anos. Dezaoito traballando nunha empresa e un como autónomo.

9.-Por onde soes traballar?

-Por toda a comarca do Barbanza.

10.-Onde arranxas os electrodomésticos?

-Moitos nas casas dos clientes e outros no taller.

11.-Onde está situado o teu taller?

-Na aldea de Brión.

12.-Cales son as túas principais ferramentas de traballo?

-Depende do traballo. Desde, un sinxelo desaparafusador, ata unha central de soldadora S.M.D (medidor de campo, parafuso, estaño para soldar, chaves fixas, soldadora, pinzas, alicates...).

13.-Por que che gusta este traballo?

-Porque non é un traballo rutinario, cada día fas unha cousa distinta.

14.-Aparte deste oficio tiveches algún outro?

-Si, traballei na construción e nunha empresa de obras públicas.

15.-Cambiarías o teu oficio por outro?

-Non. Gústame moito o que teño.

16.-Hai moita competencia no teu sector?

- No noso concello, hai moito que venda electrodomésticos, pero que arranxe non.

17.-Afectou a crise ao teu traballo?

-Agora a xente repara máis que antes. Antes en vez de reparar, mercaban outro electrodoméstico novo.

18.-Que é o que máis soes reparar?

-Sobre todo electrodomésticos, como son a televisión, lavadoras, lavapratos...

19.-Tiveches algún caso raro de reparación?

-Si, unha lavadora que andaba soa pola cociña (foi un regalo de voda e non lle quitaran os ancoraxes de fábrica.

20.-Que poñerías na entrada de Rianxo, onde está a rotonda do defunto pavo real?

-Un cartel publicitario da miña empresa,  ha, ha.

Noemí Da Silva Vidal

ANXO CRISTOBO SUÁREZ

         Anxo Cristobo Suárez, xerente da administración de  loterías O Mexillón de Ouro, naceu o 28/04/1980 en Rianxo. Estudou bacharelato no Seminario Menor da Asunción en Santiago de Compostela e despois técnico forestal e de medio ambiente en Pontevedra.

1.- En que ano se fundou a administración de loterías O Mexillón de Ouro?

-O 4 de Febreiro de 2002.

2.- Quen foi o seu fundador?

-O meu pai: Anxo Cristobo Fungueiriño.

3.- Cal foi o seu primeiro local e onde está situada actualmente?

 -O seu primeiro local foi rúa de Abaixo numero 11. E este ano trasladámonos para a rúa do Medio, par a unha mellor situación.

4.- Quen antes de ti dirixiu esta administración?

-Meu pai era o propietario pero sempre a dirixín eu.

5.- Que personalidades asistiron á inauguración?

-O expresidente da xunta: Xerardo Fernández Albor, o conselleiro de educación: Celso Currás, o presidente da cámara de comercio de Galiza: Jesús Asorei, o presidente da Federación Galega de comercio: José María Seijas,tamén estivo o presidente de empresarios do Barbanza, así como diferentes personalidades autonómicas como locais: o alcalde: Pedro Piñeiro…

6.- Desde que ano dirixes ti a administración de loterías?

-Desde a súa fundación.

7.- Cantas persoas traballan nela?

-Tres persoas.

8.- Cales son as variedades de xogos ás que podemos xogar nesta administración?

-Lotería Nacional de xoves e de sábado, así como a lotería do Nadal e a do neno. Tamén a xogos como a primitiva, o gordo, euromillón, quiniela, quinigol, bonoloto, lototurf, quíntupue plus. DSC_0269.jpg

 9.- A que variedade de xogo xogamos máis os rianxeiros?

-A lotería do Nadal, posto que en Rianxo tocou o gordo no 2003, así como tamén a primitiva que repartiu moitos millóns de euros entre veciños de aquí.

10.- Cantas persoas veñen botar a xogos ao ano?

-Máis de 100.000 persoas.

 11.- Lembras cal foi o primeiro premio de consideración que deu esta administración?

-Unha quiniela de fútbol de 600.000 euros.

12.-Cales foron os premio máis importantes que destes?

-A de fútbol de 600.000. Dos premios máis recentes cerca de 3 millóns na primitiva no 2008, no 2009 unha primitiva tamén de 100000 euros e no 2010 unha quiniela de fútbol de 260.000 euros e tamén neste ano un 3º premio no sorteo de reis.

13.- Estes premios importantes quedaron no pobo ou pola contrario tocáronlle a xente de fóra de Rianxo?

-Todos quedaron no pobo.

14.- Cal sería o premio que máis che gustaría que nun futuro dera a túa administración?

-A lotería do Nadal do 2013, posto que hai moita crise e a xente estao pasando mal, e sería un bo premio para repartir entre os veciños.

15.- Algunha vez te roubaron?

-Toca madeira, pero non.

16.- Aparte do Mexillón de Ouro temos outras administracións de loterías en Rianxo?

-Nunha parroquia de Taragoña, no Campo de Pazos.

17.- O Mexillón de Ouro apoia ó deporte rianxeiro, a que equipos patrocina?

-Ao equipo de voleibol de Rianxo, numerosos equipos sobre 9. Ao club de remo de Rianxo, club de xadrez, así como tamén colaboramos con diferentes asociación e clubs do pobo.

18.- Tes pensado seguir apoiando ao deporte nun futuro?

-Si, a pesar da crise que estamos sufrindo, faremos un gran esforzo para seguir apoiando os clubs.

19.- Aparte da administración de loterías que outros negocios rexentas?

-Uns supermercados e un restaurante.

20.- Aféctache a crise?

-Si, a pesar de que se di que en tempos de crise a xente xoga máis, iso é mentira, agora xoga menos porque se non hai cartos para comer moito menos para xogar.

Aida Barros Ces & Paula Cambeses Franco

 

FRANCISCO JAVIER DELGADO ROMAY

     Francisco Javier Delgado Romay, naceu o 18 de setembro de 1976 en Rianxiño (Rianxo). Estudou no IES Félix Muriel e actualmente é mariñeiro no Gran Sol.

1. Como decidiches facerte mariñeiro no Gran Sol ?

-Pola  falta de traballo en terra.

2. Que se precisa para poder embarcar ?

-Un curso de mariñeiro pescador e un de salvamento.

3.  Cando ides a terra, onde parades ?

- Nun pobo de Escocia.

4. Canto tempo botades no barco sen baixar a descargar ?

- Mínimo un par de horas un día á semana.

5. Maréaste ?

- Os primeiros días si, paseino moi mal, pero agora xa estou acostumado.

6. Cada canto tempo ves a España ?

- Depende da temporada, pero cada 3 meses aproximadamente.

7.Que fas no barco para que se pasen as horas ?

- Pasamos case todo o día traballando, pero cando temos un descanso aproveitamos para falar, ver algunha película e, si hai cobertura, chamamos ás familias.

8. Canto tempo tendes que estar traballando ?

- No mar non hai horario.

9. Canto tempo durmides ?

- Solemos durmir unhas 6 horas.

10. Como é o camarote ?

- Uf, un espazo moi pequeno no cal só hai 2 liteiras e uns armarios super pequenos.

11. Cal é o teu oficio no barco ?

- Preparar a cardana , recoller e tirar.

12. Que comedes ?

- Temos que ter unha dieta variada, polo tanto comemos de todo, pero sobre todo o peixe que pescamos.

13. Cando baixades a terra que facedes ?

- Como non é moito tempo, aproveitamos para ir ao supermercado e coller algo de comer, e vamos tomar algo a un bar que hai alí.

14. Cantos sodes no barco ?

- 11 persoas.

15. É boa a convivencia cos compañeiros ?

- Si, porque a maior parte do tempo estamos traballando, a parte ao ter que vivir con eles vaste acostumando

16. Tendes boa cobertura no mar ?

- É moi, pero que moi difícil ter cobertura , e si por casualidade hai sitios nas que hai, é moi mala.

17. Algunha vez tivestes tan mal tempo que nin puidestes saír  pescar ?

- Si.

18. Que é o que máis che gusta de traballar no barco ?

- Poder visitar outros países e os cartos que se gana.

19. Que é o que máis botas de menos cando volves ao mar ?

- A Sarai.

20. Que porías na entrada de Rianxo ?

- Algo relacionado co mar.

21. Que peixes pescades ?

- Pescada  e maruca.

22. Que proceso se lle fai ao peixe no barco ?

- Hai que seleccionalo , colocalo por tamaños e metelo en caixas.

23. Onde descargades?

- Nun porto en Escocia.

24. Se hai que operar de apendicite como se fai ?

- Chámase ao salvamento e ven o helicóptero polo enfermo.

25. Cal foi o "problema" máis gordo  no que estiveches metido ?

- De momento non tiven ningún problema , excepto manterse en pé cando fai mal tempo.

26. Quen manda no barco ? (Escalón de mandos)

- 1. O pesca, 2. O costa, 3. O motorista. 4. O segundo motorista, 5. Contramestre e 6. Mariñeiros.

27. Facedes gardas ?

- As gardas só as fan os mandos. Nós non.

 Sarai D. Mariño & Laura Conde Iglesias.

 

ALFREDO SUSAVILA MUÑIZ

ALFREDO SUSAVILA MUÑIZ (1976) naceu en Lestrove (Dodro) e leva vivindo  dez anos en Rianxo. É pianista, arreglista, compositor e profesor de música.

-Con que idade comezaches coa  música?

-Con 15 anos.

-Onde cursaches os teus estudos de música?

-A música clásica empecei en Santiago e acabei en Ribeira no 2001. Tamén fixen diploma profesional de música moderna en Estudio de Santiago no 2002 e o titulado superior pola especialidade do jazz no conservatorio de A Coruña, que foi a primeira promoción no ano 2011.

-Cantos cursos son a carreira de música?

-Son catro cursos de grao elemental, 6 de grao medio e 4 de grao profesional. En total son 14 cursos.

-Tiveches axiña claro que te ías dedicar á música?

-Si. Dende o primeiro momento que me pasou pola cabeza, e foi unha vocación miña xa que empecei a música polo meu interese  propio.

-Que instrumento tocas e por qué o escolliches?

-Toco o piano. Foi o único instrumento que pensei estudar,  parecíame moi atractivo e gustábame tanto que era unha especie de obsesión por el.

-Con que frecuencia ensaias?

-Normalmente practico todos os días unha media de 4 a 5 horas. Procuro descansar 1 ou 2 días á semana.

-Qué tipo de música che gusta?

-Especialmente o jazz e todo o que se refire á música creativa.

-Por qué te decidiches polo jazz?

-Decidinme polo jazz debido a súa creatividade e a composición instantánea.

-É verdade que os mellores músicos de jazz son americanos?

-Ata agora eran os mellores porque foi onde nace. Pero moitos músicos foron a estudar alí e agora hai bos músicos de jazz por todo o mundo, aínda que América segue sendo o país referente pola súa tradición.

 -A parte do jazz gústanche outros estilos de música?

-Por suposto. Estou aberto a calquera estilo e de feito gústanme moitos, destacando a música clásica, o funk, o rock, bossa, …

-É moi difícil improvisar?

-É un proceso longo no que a túa creatividade vai mellorando co paso do tempo. Eu compároo coa composición pero de forma instantánea.

-Ademais de tocar o piano, tamén compós?

-Si, é unha faceta que me atrae moito por iso me gusta tanto desenrolar a creatividade.

-Cantas composicións tes?

-Ademais de moitos arranxos no que fago unha versión diferente teño aproximadamente 30 composicións para distintas formacións.

-Cal é o teu músico preferido?

-Teño moitos pero destaco a pianistas como Bill Evans, Herbie Hancock, Chick Corea, Keitch Jarrett, Brand Mehldauh,…

-Qué música recomendarías para escoitar?

-Eu recomendaría música de tódolos estilos, especialmente a música clásica e o jazz, pero sen deixar de escoitar outros estilos xa que enriquecen ó músico.

-Agora mesmo tocas en algún grupo? En cal?

-Si. Estou tocando en moitas formacións distintas como músico frelance (Roi Casal, Alfredo Susavila Trio, e no musical Un Día Calquera).

-Tamén es profesor, onde das clase e que materias impartes?

-Son profesor de piano, harmonía, combo e improvisación.  Dou clases na Escola de Música de Rianxo e en Estudio Escola de Música, nesta última son xefe de estudos.

-Que prefires ser profesor ou músico, e por qué?

-Principalmente prefiro ser músico debido a que a miña paixón é tocar.

-Cres que é importante que a música se imparta nos colexios?

-Paréceme moi importante, xa que desenvolve o oído, o ritmo e o coñecemento na formación. Isto implica unha disciplina que vai  axudar para as demais disciplinas, ademais que culturalmente crece a súa formación.

-Cal é o concerto que recordas con máis cariño, e por qué?

-Teño moitos concertos que lles teño moito cariño, pero destacaría o meu concerto de fin de carreira pola satisfacción de poder tocar unha sinfonía en Madrid. Pero para min cada concerto é sempre moi especial.

-Tes algunha anécdota dalgún concerto?

-Teño un montón, especialmente as anécdotas que vivín durante os anos nas orquestras. Dende rompernos o escenario tocando ou chegar tarde porque nos perdemos no medio do monte.

-Tocas algún instrumento ademais do piano?

-Si. Tamén toco desde fai 5 anos a batería  como instrumento que axuda a enriquecerme no ritmo.

-Con que músico che gustaría tocar?

-Teño moitos músicos que me encantan e especialmente no jazz, cada músico aporta algo distinto. Si se tratase dun soño sería tocar con Avishai Cohen no contrabaixo e Jeff Ballard na batería.

-Cal é o teu grupo favorito?

-Tamén me gustan moitos, pero destaco: E.S.T. e Avishai Cohen Trío.

-Destes algún concerto noutro país?

-Si, en Portugal. Pero teño pendente unha xira por América con Roi Casal.

-Traballaches nalgún programas da TVG, en cales?

-Si en varios programas como arreglista, compositor e pianista. Traballei en A Tarde é Nosa, Entre Horas, Volver ao Rego e Land Rover. E tamén no Luar, Eirado e en Heicho Cantar.

Gabriel Eiras Collazo

 

MÓNICA IGLESIAS MANEIRO

Mónica Iglesias Maneiro, naceu un 14 de setembro. Traballou en varios institutos e nestes intres da clases de Física e Química no IES Félix Muriel. Vive en Rianxo.

1.Como decidiches facerte profesora?

            -Porque sempre me gustou ensinarlle á xente. Xa cando era pequena as miñas amigas pedíanme que lles explicara e eu facíao.

   2.Como comezaches no IES Félix Muriel?

            -Comecei no curso 1994-95,dando clase en B.U.P.,C.O.U. e F.P. na rama de administrativo. Cheguei aquí dende o meu primeiro destino definitivo en Muros, acercándome á miña casa.

    3.-Tiveches algún traballo antes de facerte profesora no IES?

            -Din clases particulares e seguín cando estaba na carreira  coas oposicións.

    4.-A cantos lugares viaxaches cos teus alumnos?

            -Cantabria, Castela a Mancha (Salamanca, Segovia), Andalucía (Córdoba, Málaga, Sevilla, Granada), Tenerife, Gran Canaria, Mallorca, Ibiza, Valencia, Madrid, Roma e Cataluña (Barcelona, Tarragona, Salou)

    5.-. Tiveches algún problema indo de excursión cos alumnos?

                        -Problemas hainos todos os días, pero pequenas incidencias que forman parte do día a día e máis cos adolescentes.

6.- Algunha anécdota graciosa para contar?

            -Respostas  dos rapaces. Un día pregunteille a unha rapaza que era a vaxina en bioloxía e unha nena dixo que era un canal eclesiástico.

 7. Tes favoritismo cos alumnos?

            -Hai rapaces que teñen interese por aprender e quéreslle máis que aos que fan o parvo. Pero non é favoritismo. Todos temos mellor entendemento con uns que con outros. E, tamén inflúe a forma de ser.

8. Quen é o profesor que mellor che cae? E o peor?

            -Depende, non sempre é o mesmo. (Esas cousas non se din)

8. Estiveches  noutros institutos antes?

            -Si, estiven no  Calvo Sotelo de Vilagarcía, despois en Carril, 2 anos no Fontexería de Muros e de aí, para Rianxo onde levo 19 anos.

9. Por que decidiches estudar FeQ e non outra carreira?

            -O que tiña claro era que quería ser profesora. E gustábame a parte de ciencias, sobre todo os cálculos. No bacharelato tiña dúbidas entre Matemáticas e Química e decidinme por Química.

10. Foches profesora dos teus fillos?

            -Na casa moito. No instituto só un ano, do máis novo.

11. En que instituto che gustaría estar?

            -Nun que estivera nun clima máis cálido, porque me gusta a praia.

12. Gustaríache ser Xefa de Estudos?

            -Non, rotundamente, nunca o sería. É un cargo de moita responsabilidade e nada agradecido.

13. Cal foi o ano que máis che gustou no IES?

            -É unha pregunta difícil de contestar, porque levo 25 anos en institutos e creo que todos os anos hai cousas agradables para lembrar, e outros non tanto.

14. Cantos partes pos por día?

            -Non poño partes por día. Este ano só tiven un grupo co que tiven algún problema pero non me gusta poñer partes, gústame arranxar as cousas  doutra forma, pero se non queda outro remedio...

15. Pensas que es boa profesora?

            -Iso non o teño que dicir eu pero de todos as maneiras procuro facer as cousas o mellor que sei e podo.

16. Como preferirías o instituto, cando chegaches ou agora?

            -Sen dúbida cando cheguei, porque os alumnos demostraban moito máis interese nos estudos. Había moito máis respecto e ó non ser a ensinanza obrigatoria como agora, os rapaces non tiñan que estar forzados no instituto.

 17. Tiveches, ou terás, que ser profesora doutra materia que non sexa FeQ?

            -Si, tiven que dar clases de bioloxía, matemáticas, e tamén o ámbito científico de diversificación.

18. Que pensas que é o mellor do teu traballo? E o peor?

            -O mellor : Recoñecemento por parte dos ex – alumnos da túa labor e saber que axudaches a formalos e conseguir o seu futuro e tamén as relacións humanas que nacen entre profesor e alumno.

O peor : Para min e ensinar á xente que non quere ou non lle interesa e os conflitos que se poden derivar desta situación.

19. Como alumna tiveches algún profesor que te marcara?

            -No sentido positivo : Creo que o meu profesor de Química de COU, era un home que gozaba moito ensinando e foi o que fixo que  me decantara por licenciarme en química.

            No sentido negativo : Sobre todo unha profesora que nos chegaba a primeira hora cheirando a caña e apoiándose nas mesas e non explicaba a materia.

20. Algunha vez baixácheslle a nota a un alumno por que che caía mal?

            -Que eu saiba non.

21. A parte de ser profesora, algunha vez un alumno/a acercouse a ti para pedirche consello sobre a súa vida?

            -Si, aínda que sempre en temas relacionados cos estudos ou con posibles traballos.

22.  Que outra disciplina che gustaría dar a parte de FeQ?

            -Encántanme as Matemáticas.O malo destas materias e que non son moi "populares" entre os alumnos e teñen fama de moi difíciles.

23. O fin de semana, corrixes exames?

            -Si, sen problema, sempre un lle pode dedicar máis tempo que pola semana.

24. Cóntanos algo das excursión que fixeches con teus alumnos.

            -Creo que a nivel persoal son moi enriquecedoras, a relación que estableces co alumno/a é moi distinta á da clase.Lémbrome con moito cariño dalgunhas,por exemplo unha viaxe a Cantabria con 3º de ESO onde todos os días cantabamos e bailabamos no autobús. O último día no albergue espertáronnos os rapaces entrando na habitación a rociarnos con sprays mentres durmiamos ás 4 profes que iamos con eles.Algunha das de Gran Canaria porque sempre levaba os de 18 anos e pasámolo moi ben cando saiamos xuntos.En Salou ,Barcelona,Tarragona tamén teño moitos recordos agradables ;aínda que hai moitas diferenzas dunhas promocións a outras. A última tamén foi especial,tiñamos a unha alumna que sempre estaba animando ao grupo coas súas ocorrencias.
Isto é o meu parecer , aínda que moitas veces me pregunto que lembrarán eles ó respecto. 

25. Que porías na entrada de Rianxo?

            -Algunha escultura relacionada coa Rianxeira ou cos oficios do mar. Aínda que a min encántame as plantas e boto de menos ao pavo real.

Laura Conde Iglesias & Sarai Delgado Mariño